Gele kaart heeft weinig effect in Brussel
DEN HAAG (ANP). De gele kaart die nationale parlementen kunnen trekken voor voorstellen uit Brussel heeft nauwelijks effect op de besluitvorming daar. De Europese Commissie ziet ze slechts als een van de vele adviezen. Ook de belangstelling van Europarlementariërs laat te wensen over. Daarnaast is er een gebrek aan media-aandacht.
Dat staat in een onderzoek van de Radboud Universiteit Nijmegen in opdracht van de Tweede Kamer, dat woensdag is gepresenteerd. De onderzoekers bevelen de Kamer aan zorgvuldig om te gaan met het instrument en goed samen te werken met nationale parlementen in andere EU-landen.
De gele kaart werd vijf jaar geleden geïntroduceerd in het EU-Verdrag van Lissabon. Nationale parlementen kunnen beoordelen of voorstellen van de Europese Commissie in lijn zijn met het ‘subsidiariteitsbeginsel’. Dat houdt in dat dingen die ook nationaal geregeld kunnen worden, niet in Brussel moeten worden afgehandeld. Als meer dan een derde van de parlementen negatief is, komt er een gele kaart. De Europese Commissie moet dan haar plan opnieuw bekijken. Tot dusver zijn er twee gele kaarten getrokken.
Volgens de onderzoekers blijkt echter dat „een gele kaart niet automatisch leidt tot terugtrekking of wijziging van het voorstel”. De Europese Commissie kijkt vooral naar de opstelling van het Europees Parlement en de ministers van de EU-lidstaten.
De onderzoekers zien ook positieve punten. Veel parlementen gebruiken het nieuwe instrument actief. De Europese Commissie motiveert haar besluiten uitgebreider. Ze stelt zich ook opener op tegenover nationale parlementen.
VVD-Kamerlid René Leegte, ondervoorzitter van de Kamercommissie voor Europese Zaken, verwacht dat de gele kaart meer gebruikt wordt als lidstaten meer tijd krijgen om ze in te dienen. Volgens Leegte staat de nieuwe eurocommissaris Frans Timmermans positief tegenover het instrument. Timmermans heeft ook geopperd een rode kaart te introduceren, waarmee parlementen besluiten uit Brussel kunnen blokkeren. Daarvoor moet wel het EU-verdrag worden gewijzigd.