„Werp visie Russen op MH17 niet zomaar weg”
AMSTERDAM. Bar weinig vertrouwen heeft hij in het onderzoek van de Nederlandse autoriteiten naar de crash met vlucht MH17. Journalist Joost Niemöller (57), auteur van het vandaag verschenen boek ”MH17: de Doofpotdeal”: „We worden met een kluitje in het riet gestuurd.”
Harde noten kraakt Niemöller. Hij plaatst vraagtekens bij de veelgehoorde lezing dat pro-Russische separatisten met een Bukraket de Boeing 777 van Malaysian Airlines neerhaalden. Hij legt westerse media over de knie. Hij haalt uit naar premier Rutte en Timmermans, toenmalig minister van Buitenlandse Zaken.
Voor ”MH17: de Doofpotdeal” (uitg. Van Praag, ISBN 978 90 490 2417 8) sprak Niemöller met onder anderen de Kamerleden Omtzigt (CDA) en Van Bommel (SP) en twee nabestaanden. Verder ging hij te rade bij luchtvaartdeskundigen, analyseerde hij internationale berichtgeving en stak hij zijn licht op bij bloggers.
Wat is uw kernboodschap?
„We modderen nu al drie maanden voort. We worden met een kluitje in het riet gestuurd. Het onderzoek van het openbaar ministerie is niet objectief. De gedachte is vooral: de pro-Russische separatisten zullen het vliegtuig wel hebben neergeschoten. Dat heeft niets met eerlijke waarheidsvinding te maken.”
U haalt uit naar samenwerking van Nederland met Oekraïne en stelt dat er enkele neonazi’s in de Oekraïense regering zitten.
„Oekraïne is een corrupt land. Eerder dit jaar schoten scherpschutters in Kiev 110 demonstrerende burgers en 18 politieagenten dood. Justitie in Oekraïne deed nooit serieus onderzoek. Het OM in Nederland heeft met onder meer Oekraïne afgesproken dat ook dat land het eens moet zijn met conclusies over de toedracht. Terwijl Oekraïne nota bene wel eens schuldige kan zijn.”
Een van de kennelijke bewijzen voor betrokkenheid van de pro-Rusische separatisten is een geluidsfragment dat kort na de crash opdook. Daarin zou een separatist tegenover een Russische officier geschrokken opbiechten dat de separatisten per ongeluk een burgertoestel hadden neergeschoten.
U plaatst vraagtekens bij de bewijswaarde van dat geluidsfragment. Vanwaar?
„Het fragment is door de Oekraïense geheime dienst via een filmpje op YouTube gezet, enkele uren na de crash. Waarom zo snel en waarom via YouTube? Waarom geen officieel rapport? In het filmpje is een fotootje van een kennelijke Russische officier gemonteerd, die met een separatist communiceert over de crash. De Rus zou separatisten opleiden. De Russen ontkennen dat echter en zeggen dat het om een oplichter gaat. Het zou mij niet verbazen als er is gerommeld met het filmpje.
Wat misschien belangrijker is: als het geluidsfragment waarheidsgetrouw is, hoeft dat níét te betekenen dat de separatisten het toestel neerschoten. Het is goed mogelijk dat de separatist dácht dat zijn mensen het vliegtuig neerschoten en dat hij dat vervolgens hardop riep.”
U besteedt veel aandacht aan de zeker in Rusland gehoorde theorie dat een Oekraïense straaljager MH17 neerschoot.
„Ik vind dat de meest waarschijnlijke optie. Met hun actie wilden de Oekraïners de Russen in diskrediet brengen.
Opvallend is dat de MH17 níet in zijn geheel in brand is gevlogen. Als het vliegtuig met een Bukraket zou zijn beschoten, is de kans juist heel groot dat dat wél gebeurt. Zo’n raket ontploft op ongeveer 100 meter afstand van zijn doel en spat uit elkaar in 30.000 gloeiend hete stukjes. Die verspreiden zich over het héle vliegtuigoppervlak. De kans is zeer groot dat een van die stukjes een brandstoftank of -leiding raakt en dat het héle vliegtuig in brand vliegt. Maar dat is dus allemaal niet gebeurd. Het vliegtuig is grofweg in twee clusters gevonden: enerzijds het cockpitdeel en anderzijds, ongeveer 7 kilometer verderop, het middenstuk en het staartdeel. Vooral in de cockpit zaten gaten die passen bij een beschieting door een straaljager. Projectielen zijn direct dwars door de piloten gevlogen. Dat verklaart dat de vliegers geen noodoproep deden.”
U verwijt westerse media de Russische visie over de toedracht grotendeels te negeren.
„Kort na de crash presenteerden de Russische autoriteiten op een persconferentie satellietfoto’s en radarbeelden. Er was in de Nederlandse pers nauwelijks belangstelling voor.
De beelden wezen er volgens de Russen op dat er kort voor de ramp een Oekraïense Bukraketinstallatie bij de frontlinie in Oost-Oekraïne was. Dus de Oekraïners zélf zouden de raket kunnen hebben afgeschoten. Verder wezen de Russen erop dat op het moment van de crash een militair toestel in de buurt vloog van de MH17. Dat zouden een Oekraïense Mig29 of SU-25 kunnen zijn, beide straaljagers. Ik ben geen luchtvaartdeskundige en kan het waarheidsgehalte van die informatie niet vaststellen. Maar ik vind het opmerkelijk dat de Russen rustig en nuchter hun bevindingen presenteerden en die aanboden aan de Onderzoeksraad Voor Veiligheid.
De Amerikanen beweren dat ze satellietfoto’s hebben die aantonen dat de pro-Russische separatisten met een Bukraket de Boeing 777 neerschoten. Intussen laten de Amerikanen die beelden echter níét in het openbaar zien. Dat is onwaarachtig.”
Timmermans geeft geen cent voor de zienswijzen van de Russische autoriteiten. Die vergiftigen volgens hem het volk met hun propaganda.
„We moeten inderdaad oppassen voor Russische propaganda en manipulatie. Maar toch mogen we door de Russen gepresenteerd materiaal niet zo maar wegwerpen. De hitserige oorlogstaal van Timmermans is gevaarlijk. Je bereikt er niets mee.”
Zou het kunnen dat mensen u als een complotdenker zien?
„Dat kan. Ik zeg niet dat het 100 procent zeker is dat een Oekraïense straaljager achter de crash zit. Een argument dat juist weer pleit voor betrokkenheid van de separatisten, is dat die in de dagen vóór de crash ook al vliegtuigen neerhaalden. Er zat dus een patroon in. Vreemd is dan weer wel dat er kennelijk geen getuigenissen zijn van omwonenden over het afvuren van de Bukraket. Dat maakt namelijk een enorme herrie, die op 10 kilometer afstand is te horen.”