Kerk van morgen moet actief zijn in de buurt
VEENENDAAL. De kerk is niet alleen een „lanceerplatform” voor het Evangelie, ze moet als grensoverschrijdende gemeenschap ook hulp bieden in de participatiesamenleving. Christenen zouden daarom minder geld en tijd aan allerlei christelijke organisaties moeten besteden, en meer aan de kerk.
Die boodschap bracht Cors Visser vrijdag in Veenendaal op een symposium over het thema ”Kerk onderweg naar morgen”. Volgens de directeur van ForumC, een forum voor geloof, wetenschap en samenleving, is de kerk een gemeenschap waarin mensen voor elkaar zorgen. „Als geloofsgemeenschap moet de kerk ook grenzen overschrijden en actief zijn in de buurt. Dan is de kerk een kerk die echt onderweg naar morgen is”, aldus Visser. Volgens hem zou veel van wat in het verleden is uitbesteed aan christelijke instellingen, nu beter worden gedaan door de lokale geloofsgemeenschap.
Kerken hebben lang de verantwoordelijkheid voor de zorg aan hulpbehoeftigen gedragen, zei James Kennedy, hoogleraar geschiedenis aan de Universiteit van Amsterdam. Met de komst van de bijstandswet in de jaren zestig veranderde dat. „Maar sinds de jaren tachtig doen de kerken weer mee. Ze willen midden in de samenleving staan en oriënteren zich meer en meer op de lokale noden van dorp en stad.”
Bij orthodoxe protestantse kerken constateert Kennedy vaak terughoudendheid en verlegenheid. Toch mag de kerk volgens hem niet aan de kant blijven staan. „De kerk moet zich bezinnen op haar kerk-zijn en naar mogelijkheden zoeken om iets aan de noden van de stad te doen.”
De kerk onderweg naar morgen? „Je kunt beter zeggen dat de kerk onderweg is naar vandaag”, stelde dr. Sake Stoffels, universitair docent kerkopbouw en diaconiek aan de Vrije Universiteit in Amsterdam, verwijzend naar de vele uitdagingen die er liggen.
Het gaat volgens hem om de vraag of de kerk christenen kan toerusten. „Niet alleen voor de zondag, maar juist ook voor de maandag.”
Hoe dat kan, liet Freek van Holten, beleidsmedewerker van de Nederlandse Patiënten Vereniging (NPV), tijdens een workshop zien. De NPV startte inmiddels zeventig thuishulpprojecten en ondersteunt bijna tachtig kerken bij het opzetten van een kerkelijk thuishulpproject. Het gaat er daarbij om mensen met elkaar te „verbinden”, zowel binnen als buiten de kerk.
Kerken worstelen vaak met de vraag of ze zich moeten aanpassen aan de cultuur of niet, zo blijkt uit onderzoek van de Kampense theoloog dr. Hans Schaeffer. „Bij jongeren speelt identiteit nauwelijks een rol”, zei hij. „Ze hechten minder aan een instituut.”
Volgens dr. Schaeffer moeten kerken de komende jaren flexibeler omgaan met „sterk gestructureerde regels.” Verder bleek uit zijn onderzoek dat het kerken vaak ontbreekt aan visie en leidinggeven.
