Het lijkt erop dat het kabinet een dergelijke nieuwe opdracht voor zichzelf tracht te ontwijken. Zeker, dinsdag stelde minister Dijsselbloem (Financiën) tijdens de overdracht van zijn befaamde koffertje in de Kamer ferm de lasten op arbeid met maar liefst 15 miljard euro te willen verlagen, om zo 100.000 nieuwe banen te creëren. Al snel bleek het kabinet daarbij echter twee voorwaarden te hebben: voldoende draagvlak in het parlement én een bedrag van enkele miljarden op zak –te financieren uit meevallers– om de ongewenste inkomenseffecten waarmee belastinghervormingen altijd gepaard gaan te pareren.

Draagvlak in de Kamer hoeft het probleem niet te zijn. De constructieve drie, SGP, CU en D66, beginnen liever vandaag dan morgen al aan zo’n belastinghervorming. En zelfs met het CDA lijken op dit terrein zaken te doen. Daarmee maakt het kabinet de welkome belastinghervorming dus vooral afhankelijk van toekomstige meevallers in de begroting. Zonder meevallers dus ook géén belastinghervorming.

Dat is opmerkelijk en onbegrijpelijk. Opmerkelijk omdat opeenvolgende kabinetten, niet het minst het huidige, de afgelopen jaren meer dan 50 miljard euro aan bezuinigingen en lastenverzwaringen over Nederland wisten uit te storten. Nu het dan, om de economie een hap lucht te geven, de hoogste tijd is om, via een hervorming van het fiscale stelsel ruimte te maken voor lastenverlichting, geven VVD en PvdA niet thuis.

Het is daarnaast onbegrijpelijk omdat het wachten op meevallers om zo’n belastinghervorming mee te kunnen financieren de omgekeerde weg lijkt. Een belastinghervorming is juist nodig om in de komende jaren meer structureel meevallers te creëren, doordat dit de belasting op arbeid verlaagt, waardoor het voor bedrijven eindelijk weer gaat lonen om mensen in dienst te nemen. Werkgevers klagen terecht steen en been over de huidige lasten op arbeid. Een werknemer met een nettoloon van pak ’m beet 2500 euro kost een werkgever, alles opgeteld, niet zelden 7500 euro bruto. Het zou een enorme impuls geven aan de economie wanneer werknemers in één klap meer overhouden en tegelijk werken voor burgers nog meer gaat lonen.

Dat is echter niet gemakkelijk, want het simpelweg schrappen van toeslagen mag het dan goed doen als ronkende taal in VVD-kringen, de koopkrachteffecten hiervan kunnen enorm zijn. Het kabinet en de constructieve partijen in de Kamer kunnen echter putten uit verschillende verstandige rapporten die in de afgelopen jaren door belastingcommissies zijn opgesteld. Er is al veel werk verzet door de huidige regeringsploeg, maar nu stilstaan is geen optie. De 645.000 werklozen in Nederland nopen tot doorpakken.