Hun ideaal is een strengorthodox moslimrijk te vestigen, waarin geen enkele ruimte is voor afwijkende meningen. Christenen, niet-soennitische moslims en andere religieuze minderheden zoals de jezidi’s zijn hun leven niet zeker. Uit angst te worden afgeslacht, zijn velen op de vlucht geslagen. Duizenden van hen zijn van water en voedsel verstoken.

Vanwege de situatie heeft Frankrijk een spoeddebat van de VN-Veiligheidsraad aangevraagd. De Verenigde Staten hebben inmiddels enkele bombardementen op IS-stellingen in Irak uitgevoerd. Daarmee willen ze de opmars van IS stuiten, de belangen van Ameri­kanen veiligstellen en een dreigende humanitaire ramp onder de vluchtelingen voorkomen.

Het belang van die stappen moet niet worden betwist. Ze zijn nodig. Maar daarmee is nog geen begin van een oplossing gevonden. De zeer fanatieke IS-strijders zullen wellicht door deze westerse acties eerder opgefokt dan afgeremd worden. Hun ideaal is het vestigen van een moslimrijk waarin de islamitische wetten strikt worden geïnterpreteerd en streng worden gehandhaafd.

IS wordt gedreven door een diepgewortelde godsdienstige overtuiging waarbij geen ruimte is voor andere meningen. De wereld moet daarom niet denken dat deze strijders zich laten overtuigen door argumenten die wortelen in het democratisch denken. De gedachte van democratische rechten achten zij ronduit verwerpelijk; een product van het verdorven, vrije Westen. Evenmin zullen zij zich iets gelegen laten liggen aan het internationaal oorlogsrecht. Kortom er is geen basis waarop overleg kan plaatshebben.

Het enige waar deze fanatici voor terugdeinzen, is een tegenstander die machtiger is dan zij zelf zijn. Maar ook dat heeft twee bezwaren. In de eerste plaats leidt het optreden met overmacht wellicht tot geveinsde onder­werping, maar niet tot duurzame vrede en stabiliteit. In de tweede plaats is eigenlijk geen land in de wereld bereid om zijn hand in dit wespennest te steken. Er dreigt dus ook in dat opzicht een pat­stelling.

Jarenlang heeft het Westen, zowel regeringen als actiegroepen, gepleit voor democratisering van de moslimlanden. Dat zou vrijheid brengen voor minder­heden. Inmiddels is duidelijk dat de revoluties in landen als Irak en Iran en in Noord-Afrika geen vrijheid hebben gebracht. Nog niet zo lang geleden zei een bejaarde christen uit Rusland: „Het Westen, ook de kerken daar, bidt veel te weinig voor ware vrijheid in landen waar strenge regeringen heersen. Die vrijheid is alleen in Christus. Je moet vragen of je grootste vijand Hem mag leren kennen.”

Morgen daarom maar bidden voor vrede en vrijheid. Niet alleen voor Israël en Gaza, ook niet alleen voor Rusland en Oekraïne, maar zeker ook voor de vluchtelingen en de IS-strijders in Irak.