De tegenstanders wisten 14.285 geldige stemmen te verzamelen, bijna 1000 meer dan nodig, zo berichtte de Duitse protestantse nieuwsdienst Idea donderdag. Eind deze maand moeten de autoriteiten van Potsdam besluiten of ze zich bij deze uitslag neerleggen of niet. Doen ze dat niet, dan volgt uiterlijk twee maanden later een referendum.

Absoluut succes

Simon Wohlfahrt, woordvoerder van het initiatief ”Voor een Potsdam zonder Garnizoenskerk”, noemt de actie een „absoluut succes”, aldus Idea. Dat de benodigde handtekeningen binnen drie maanden binnen waren, is volgens hem een krachtig signaal dat herbouw van de ‘militaire kerk’ niet gewenst is.

De voorzitter van de stichting Garnisonkirche, Peter Leinemann, zegt het te respecteren dat mensen in het openbaar hun mening over de herbouw hebben gegeven. Spijtig vindt hij het wel, schrijft Idea, dat de stichting tot dusver blijkbaar niet duidelijk heeft kunnen maken waarom het haar inhoudelijk te doen is. Leinemann heeft er echter een „groot vertrouwen” in dat de stadsautoriteiten een weloverwogen besluit zullen nemen.

Onrechtsstaat

De kerkelijke stichting Garnisonkirche Potsdam werd op 23 juni 2008 in het leven geroepen, in aanwezigheid van onder anderen dr. Wolfgang Huber, de toenmalige raadsvoorzitter van de Evangelische Kerk in Duitsland. Voor deze datum was bewust gekozen, zo valt te lezen op de site van de stichting: die dag precies veertig jaar geleden liet de „SED-onrechtsstaat” –de communistische DDR; red.– de kerk ondanks „massieve protesten” in binnen- en buitenland de lucht ingaan, „uitgerekend op een zondag rond kerktijd.”

Doel van de stichting is de herbouw van de Garnizoenskerk. „De teruggewonnen Garnizoenskerk moet in de toekomst gaan dienen als een open stadskerk, een symboolkerk en een school des gewetens. Het gaat om genezing van een open wond in het stadsbeeld –het centrum– van Potsdam en om de christelijke opdracht, boodschappers van de verzoening in Christus’ Naam te zijn.”

Dag van Potsdam

De in 1732 gebouwde Garnisonkirche werd in 1945 tijdens luchtaanvallen zwaar beschadigd. In 1968 werd ze in opdracht van de DDR-regering dus opgeblazen. De herbouw van de kerk is vooral omstreden omdat hier op 21 maart 1933 –de ”Dag van Potsdam”– een ontmoeting plaatshad tussen rijkspresident Paul von Hindenburg en rijkskanselier Adolf Hitler. Het burgerinitiatief ”Für ein Potsdam ohne Garnisonkirche” typeert de kerk onder meer om die reden als een „symbool van machts-, oorlogs- en heerschappijromantiek.” Bovendien zou het hier om verkwisting van belastinggeld gaan. De herbouw zal zo’n 100 miljoen euro gaan kosten, waarvan 12 miljoen euro van de kant van de bondsregering moet komen. Bedoeling is dat de kerk bij het 500-jarig jubileum van de Reformatie, in 2017, klaar is.

Nagelkreuzkapelle

Juist zondag, 20 juli (zeventig jaar na de aanslag op Adolf Hitler), werd de kapel van de voormalige Garnisonkirche omgedoopt in ”Nagelkreuzkapelle” (spijkerkruiskapel). Voor de kapel hangt al tien jaar een kruis van lange spijkers, een symbool van de internationale ”Cross of Nails”-gemeenschap. Deze beweging zet zich wereldwijd in voor vrede en verzoening. Met de nieuwe naam voor de kapel wordt duidelijk dat hier een „plaats van verzoening ontstaat”, aldus de website www.garnisonkirche-potsdam.org.

Lees in Digibron:

Een eenzaam kerkgewelf in Potsdam