Oranjekenner: Tijd voor vernieuwing Koningsdag
DEN HAAG. Als dertiger had Willem-Alexander helemaal geen zin meer om met zijn moeder mee te gaan naar de festiviteiten tijdens Koninginnedag. Getuige althans de onthulling in een boek van Fred J. Lammers, Oranjekenner bij uitstek.
Nu Willem-Alexander koning is, ligt het dus voor de hand dat hij de viering van zijn verjaardag gaat moderniseren.
Donderdag worden de plannen voor Koningsdag in De Graft en Amstelveen bekendgemaakt. Op 26 april viert het nieuwe staatshoofd Koningsdag nog op de manier van zijn moeder, maar zijn dochters, Amalia, Alexia en Ariane, blijven thuis. Wellicht is dat al een teken dat de koning het feest vanaf volgend jaar viert zonder oude ambachten, zaklopen en het gooien van wc-potten.
„Het is tijd voor vernieuwing en ik ga ervan uit dat het koningspaar Koningsdag gaat aanpassen”, zegt Oranjekenner Reinildis van Ditzhuyzen. „Tijden veranderen en de monarchie moet met de tijd mee. Het zal niet van de ene op de andere dag heel anders worden, maar beetje voor beetje.”
Jean Paul Gebben, nog maar net voorzitter van de Koninklijke Bond van Oranjeverenigingen, moet nog officieel kennismaken met het koningspaar. „Ik ben wel nieuwsgierig hoe de koning en de koningin over Koningsdag denken”, zegt hij. „Willem-Alexander is een moderne koning, dus het ligt voor de hand dat hij het anders zal gaan doen. Dat zie je al een beetje met de Koningsspelen. De koning maakt zijn eigen keuzes en dat juich ik toe.”
Naar het volk toe
Het is geen traditie zoals Prinsjesdag, waar je niet ineens in spijkerbroek naartoe kunt gaan, stelt Van Ditzhuyzen. „Dus daar kun je op z’n tijd best veranderingen in aanbrengen. Een defilé zoals tijdens de regeerperiode van koningin Juliana moet je natuurlijk niet meer doen. We zijn ruim dertig jaar verder. Bovendien is dat te passief en op één plek.
Je moet als koning wel naar je volk toe, dat moet blijven. Ga voortaan naar een stad én een dorp en neem elk jaar een thema waar wij als Nederland goed in zijn. Bloemen, kaas, design, ik noem maar wat. Dan ga je ergens heen, bijvoorbeeld Lisse, en daar verzamel je een aantal telers en kenners van bloemen uit het hele land. En de opdracht voor de kinderen is dan ze het allemaal over bloemen hebben. Misschien goed om te beginnen met water, de specialiteit van de koning. Dan houd je Koningsdag op Neeltje Jans of de Afsluitdijk.”
Het Amsterdamse reclamebureau Kingsday startte vorig jaar een actie voor modernisering van Koningsdag. Nederlanders konden ideeën insturen en de beste honderd zouden in boekvorm worden aangeboden aan de koning. „Het resultaat is buitengewoon teleurstellend”, zegt Sander Volten van het bureau. „Wij vonden het tijd voor vernieuwing, maar deden het ook omdat Willem-Alexander dat zelf heeft aangegeven.” Het leverde weinig meer op dan voorstellen in de trant van „de hele dag gratis bier.” Dat boek kwam er dus niet.
Aubade
Het zou Gebben, ook burgemeester van Oosterbeek, niet verbazen als Nederlanders bij Koningsdag vooral denken aan het feestje op het plein, in het buurthuis of in het café van hun woonplaats, soms ook nog met een aubade van schoolkinderen bij het gemeentehuis. „Dat feest wordt al honderd jaar op dezelfde manier gevierd en dat zal nog honderd jaar zo blijven. Op dit punt zeg ik zonder meer: Leve de traditie!”
De eerste Willem met Koningsdag
DEN HAAG. De koningen Willem I, II en II hadden geen Koningsdag. In die tijd was de verjaardag van de vorst geen speciale feestdag.
In 1885 had voor het eerst een nationaal feest ter ere van een lid van het Koninklijk Huis plaats. Dat gebeurde op de vijfde verjaardag van prinses Wilhelmina. Het was een initiatief van de hoofdredacteur van een plaatselijke krant om de nationale eenheid te bevorderen. In 1890, na het overlijden van koning Willem III, werd Prinsessedag omgedoopt in Koninginnedag.
Nieuwe vlag voor Koningsdag
De Dokkumer Vlaggen Centrale heeft een speciale koningsvlag gemaakt ter ere van de eerste Koningsdag. Dat liet de vlaggenmaker dinsdag weten.
„Bij zo’n historische gebeurtenis hoort een speciale vlag”, aldus directeur Robert-Jan Hageman. DVC heeft de vlag zelf ontworpen. Het ontwerp is gebaseerd op de vlag die was gemaakt voor de troonswisseling vorig jaar. Daarvan werden in drie maanden tijd meer dan 60.000 exemplaren verkocht, meldt DVC.
Op de vlag is in oranje het profiel van de koning te zien, met daarnaast een kroon en de tekst ”koningsdag”. De eerste honderd vlaggen zijn al verkocht.
Koningsdag is dit jaar op 26 april, omdat de verjaardag van koning Willem-Alexander, 27 april, op een zondag valt.
De nieuwe monarch gaat dit jaar met een groot deel van de koninklijke familie naar Noord-Holland. Het contact met de plaatselijke bevolking staat centraal tijdens de Koningsdag.