„Laat uitgeprocedeerde asielzoekers niet op straat staan”
DEN HAAG. Dat uitgeprocedeerde asielzoekers geen recht hebben op voedsel, kleding en onderdak, vindt Kerk in Actie ontoelaatbaar. „Hoe kan het dat Nederland in de vorige eeuw een voorbeeld voor Europa was maar dat in ons land de fundamentele rechten niet meer gewaarborgd zijn?”
Het is Kerk in Actie gelukt om een heet hangijzer voorafgaand aan het debat woensdagochtend in de Tweede Kamer onder de aandacht te brengen. De hulporganisatie van de Protestantse Kerk kwam gisteravond stoelen tekort in de zaal van het Humanity House aan de Prinsegracht in Den Haag. Vluchtelingen zitten schouder aan schouder tussen politici en vrijwilligers.
De onmiddellijke maatregel is een nieuw juridisch instrument van het Europees Comité voor Sociale Rechten (ECSR), dat de naleving van het mensenrechtenverdrag controleert, maar de uitspraak is niet juridisch bindend.
Advocaat Pim Fischer legt de situatie nog eens uit. Op 25 oktober vorig jaar deed het ECSR uitspraak naar aanleiding van de klacht van de Conference of European Churches (CEC) tegen de Nederlandse staat. „De overheid moet zorgen voor basale voorzieningen als eten, kleding en onderdak voor uitgeprocedeerde asielzoekers”, zo oordeelde het comité. De onmiddellijke maatregel is geldig tot de definitieve uitspraak van de Raad van Europa.
Maar staatssecretaris Teeven heeft de Tweede Kamer vorig jaar al per brief geïnformeerd dat „het onwenselijk is om een democratisch tot stand gekomen wetgevingsproduct van het parlement op te schorten naar aanleiding van een voorlopig en niet juridisch bindend standpunt.”
De sprekers zijn het er unaniem over eens: Teeven moet alsnog gehoor geven aan de uitspraak van het comité. „Hoe is het mogelijk”, vraagt Doris Peschke, secretaris-generaal van de Churches’ Commission for Migrants in Europe zich af, „dat Nederland in de jaren 80 gelauwerd werd vanwege de bescherming van mensenrechten voor vluchtelingen, maar dat sinds de millenniumwisseling het tij is gekeerd?” Ze verwijt de Nederlandse regering traagheid in het bieden van oplossingen voor alle asielzoekers die uitgeprocedeerd zijn.
In de zaal zijn verschillende asielzoekers uit de Vluchtgarage in Amsterdam aanwezig. Ze fulmineren tegen het Nederlandse asielbeleid. „De overheid is hypocriet”, roept iemand, „uitgerekend in de stad van de mensenrechten wordt beleid ontwikkeld dat daar dwars tegen indruist.” Het levert hem applaus van het publiek op.
„Het is niet de normale situatie, maar ik zie dat kerken overal in Europa de rol van de staat overnemen”, signaleert Peschke. Ze pleit voor een einde aan de onzekerheid van uitgeprocedeerde asielzoekers door een pardonregeling.
Aan het slot van het debat polst ds. Ineke Bakker, directeur van Stad en Kerk in Den Haag, het publiek. „Wie verwacht dat de Nederlandse overheid op korte termijn opvang regelt voor uitgeprocedeerde asielzoekers?”
Een aantal handen gaan de lucht in – maar scepsis overheerst bij de meerderheid.
„Toch is er verwachting”, besluit ze hoopvol.