Aanleiding voor het ‘Onderzoek veiligheid en beveiliging’ was de schietpartij bij de rechtbank in Breda, in november vorig jaar. De commissie kreeg van de Raad voor de rechtspraak de opdracht niet alleen dat incident te onderzoeken, maar de beveiliging van alle gerechtsgebouwen onder de loep te nemen. De raad neemt het advies over en gaat met de betrokken gerechten maatregelen treffen.

In totaal zijn er 38 gerechtsgebouwen. Bij 27 daarvan worden bezoekers gecontroleerd; vooral op wapens, maar ook op alcohol en drugs. Personen moeten door een detectiepoort, bagage gaat door een scanapparaat. De commissie is daar tevreden over.

Maar ook een doortimmerd beveiligingsbeleid sluit niet ieder risico uit, stelt de commissie, zoals is aangetoond door het incident in Breda. Het schot daar werd gelost vóór de detectiepoort bij de directe toegang tot de publieke tribune. Die tribune is vanaf de straat bereikbaar, bezoekers hoefden niet eerst langs de beveiliging bij de hoofdingang. Breda en drie andere rechtbanken met zo’n toegang hebben daar na de schietpartij - waarbij niemand werd geraakt - structurele toegangscontrole ingevoerd.

De beveiliging van het merendeel van de Nederlandse gerechtsgebouwen werd in 2004 opgevoerd na zware incidenten in Arnhem en Assen. In Arnhem wist een gedetineerde een wapen naar binnen te smokkelen, waarmee hij in de rechtszaal een officier van justitie gijzelde. De politie schoot de man dood, de officier raakte zwaargewond. In Assen verwondde een zedendelinquent zich ernstig met een mes, voor de ogen van rechters en publiek.