De generale synode van de Protestantse Kerk boog zich donderdagmorgen over de handreiking ”Familie als gegeven, leven in een web van relaties”. Het is de bedoeling om ieder jaar één ethisch thema te kiezen en hier een notitie over te schrijven, zei synodevoorzitter ds. K. van den Broeke. Vorig jaar ging de handreiking, bedoeld voor bespreking in de gemeenten, over het thema ”werk”.

De Protestantse Kerk had Rob Bijl, adjunct-directeur van het Sociaal Cultureel Planbureau (SCP), uitgenodigd om op de familienota te reflecteren. Hij zette donderdag eerst wat feiten op een rij. „De samenstelling van families zal de komende tijd sterk veranderen. Over dertig jaar is de helft van de huishoudens een eenpersoonshuishouden. Mensen zullen op een andere manier in het leven staan. Die ontwikkeling moet de kerk niet onderschatten.”

Bijl vindt het goed dat de kerk aandacht besteedt aan zo’n „vanzelfsprekend” onderwerp als familie. Het SCP, dat onderzoek doet naar de kwaliteit van leven van burgers, is vaak gefocust op misstanden, problemen en moeilijke kwesties. In de nota mist hij echter „een beetje bescheidenheid”. Ook heeft de brochure volgens hem een wat „zorgelijke toon”.

Bijl citeerde uit de bijbehorende aanbevelingsbrief: „Wij leven in een samenleving die veel goeds en schoons heeft en mensen kansen geeft zich te ontplooien en mee te doen. Onze samenleving is echter ook aan bederf onderhevig. Door de tirannie van een meerderheid die minderheden de wil oplegt. Door hebzucht, materialisme en verkwisting. Door een verlies aan wijsheid.”

Bijl: „Daaruit spreekt het beeld dat vroeger alles beter was. Dan moet ik u uit de droom helpen. Meer dan 80 procent van de Nederlanders is gelukkig of zeer gelukkig. Mensen staan nog steeds voor elkaar klaar. Nergens in Europa is er per hoofd van de bevolking zoveel vrijwilligerswerk en mantelzorg als in Nederland. Het idee dat we zo’n harde samenleving hebben, is een fabel.”

De synodeleden vinden ”Familie als gegeven, leven in een web van relaties” een goede handreiking om over het onderwerp familie in gesprek te gaan. Maar de brochure gaat volgens ouderling-kerkrentmeester G. Lunshof (Venlo) teveel uit van het ideale, „brave” gezin. „De realiteit is vaak heel anders.”

Ds. H. A. Smits (Wognum) zei namens de commissie van rapport dat de nota best wat „actueler” en „weerbarstiger” had mogen zijn. Ook de voorzitter van de generale raad van advies, dr. R. de Reuver, vond de nota „teveel een mooie preek.” Er is volgens hem meer aandacht nodig voor theologische onderbouwing en de „weerbarstigheid” van het leven.

Dr. Petruschka Schaafsma, medeopsteller van de nota en docent ethiek aan de Protestantse Theologische Universiteit (PThU), benadrukte dat de nota is bedoeld als ethische bezinning. Ze zegde toe dat de tekst opnieuw zal worden bekeken op het punt van de „weerbarstigheid” van het leven.

Dr. A. J. Plaisier, scriba van de synode, ging ook nog even op dat woord in. De gebrokenheid van het leven zal een plaats in de notitie krijgen, zo zei hij, „zodat de lezer zich er beter in kan herkennen.” Ook naar de theologische onderbouwing zal worden gekeken.

Deze toezegging was voor de synodeleden voldoende om groen licht te geven aan het beschikbaar stellen van de handreiking voor gesprek in de gemeenten.

rd.nl/synodepkn voor het liveblog over de synode.