Een verklaring voor het vaker opduiken van het woord christenvervolging is het veranderende leefklimaat in Nederland. Christelijke uitgangspunten roepen in toenemende mate weerstand op. Vandaar dat –al dan niet terecht– dat woord valt.

Om christenvervolging in de wereld te analyseren biedt Glenn Penner met zijn boek ”In the Shadow of the Cross” (2004) hulp. Hij onderscheidt vijf redenen voor christenvervolging: religieuze, politieke, maatschappelijke, economische en emotionele.

Van vervolging op basis van religieuze overwegingen is sprake wanneer christenen gezien worden als een bedreiging voor de overheersende godsdienst in een bepaald land of gebied. Ook kunnen uitgangspunten van het christelijk geloof onverenigbaar worden bevonden met deze overheersende godsdienst. Een voorbeeld hiervan vinden we in Johannes 5. Jezus ging in tegen de godsdienstige overtuigingen van de Joden door te zeggen dat God Zijn Vader was. Het wakkerde de haat van de Joden tegen Jezus aan.

Christenen kunnen ten tweede ook gezien worden als een bedreiging voor de staatsveiligheid vanwege hun overtuiging dat ze God de hoogste eer willen geven en Hem willen dienen ten koste van alles. Dit kan als een bedreiging beschouwd worden voor hun loyaliteit aan de overheid.

Er ontstaat bovendien nogal eens sociale uitsluiting als iemand christen is geworden. Denk aan christenen in Bangladesh die na hun bekering geen toegang meer krijgen tot de waterpomp in het dorp. Voor hen is dat een ingrijpende consequentie.

Ten vierde kunnen economische belangen leiden tot vervolging van christenen. In Handelingen 16 lezen we over een slavin die met waarzeggerij veel geld verdient voor haar eigenaars. Als de waarzeggende geest haar heeft verlaten, houden haar inkomsten op. Haar eigenaars zorgen ervoor dat Paulus en Silas gevangengenomen worden en stokslagen krijgen. Vandaag zien we in Pakistan dat christenen economisch uitgebuit worden in steenfabrieken waar ze slavenarbeid moeten verrichten.

Wanneer het Evangelie terrein wint in levens van mensen en dit zichtbaar wordt in de samenleving, kan dit negatieve gevoelens oproepen, bijvoorbeeld jaloezie. Gevestigde leiders zien soms met lede ogen hoe christenen meer invloed krijgen en respect ontvangen.

Bij het benoemen van redenen voor vervolging is het belangrijk om de hoofdreden niet uit het oog te verliezen. In Johannes 15:21 zegt Jezus: „Maar al deze dingen zullen zij doen om Mijns Naams wil, omdat zij Hem niet kennen, Die Mij gezonden heeft.” Deze wetenschap houdt ons scherp in het besef dat vervolging niet op ons als persoon is gericht maar op Christus Zelf. Laten we er zeker van zijn dat dit de hoofdreden is als we spreken over vervolging in het leven van onszelf of anderen.

Opgesloten maar in Christus vrij

Zondag werden christenen in Pakistan opgeschrikt door een bomaanslag op een kerk in Peshawar. Er vielen tientallen doden en gewonden.

De situatie voor christenen in Pakistan is al jaren moeilijk en de achtergronden voor vervolging zijn divers. Tijdens een van mijn reizen bezocht ik Sandal, een jonge vrouw, die opgesloten zat in de gevangenis. Ze was onschuldig veroordeeld voor blasfemie, vanwege haar werk als zondagschoollerares in het kleine dorpje waar ze woonde.

Ondanks de zware omstandigheden in de gevangenis getuigde Sandal tegen mij van Gods nabijheid in haar leven. Ze zat opgesloten omdat ze Christus verkondigde, maar in diezelfde Christus ervoer ze haar vrijheid. Alle redenen die wij aan haar arrestatie en veroordeling toekenden, vielen weg in haar grote verlangen om haar Heiland te dienen. Ze was bereid om voor Hem te lijden.