„Klacht en jubel van Psalm 42”
Slechts de helft van de psalmen wordt gezongen, blijkt uit VOGG-onderzoek. Vier predikanten vertellen hoe ze omgaan met het opgeven van de psalmen op zondag. Vandaag deel 3: ds. W. N. Middelkoop, christelijk gereformeerd predikant in Rijnsburg.
Welke psalmen heeft u zondag opgegeven?
In de morgendienst de Psalmen 43:5, 29:1 en 5, 32:3 en 6, 91:5 en 6, Gebed des Heeren: 7 en 8, Avondzang: 5 en 7. En in de middagdienst de Psalmen 108:1 en 2, 68:9, 103:10, 24:1 en 4, 47:3 en 4 en 115:7 en 8.
Herkent u de uitkomst van het onderzoek?
Jazeker. Wat dat betreft houdt het onderzoek de spiegel voor. In mijn vorige gemeente Eemdijk heb ik voor mezelf een tijdje bijgehouden of ik alle psalmen een beurt gaf. Ik denk dat het geen kwaad kan het weer eens te doen, omdat ik er voorstander van ben het hele psalmboek aan bod te laten komen. In onze gemeente zingen we de helft ritmisch en de andere helft niet-ritmisch. Moeilijke melodieën hebben, als je ze ritmisch gaat zingen, de extra handicap dat je met variaties zit tussen hele en halve noten. Daarom laat ik onbekende psalmen altijd niet-ritmisch zingen.
Wat doet uzelf aan het zingen van onbekende psalmen?
Ik ben er voorstander van, maar vind wel dat je maat moet houden. De gemeente zingt niet zomaar. Zij geeft zingend antwoord op de verschillende elementen in de eredienst. Als je dan enkele onbekende psalmen opgeeft in een dienst, kan het spontane zingen voor de Heere worden belemmerd.
Wat zou er volgens u moeten gebeuren opdat ook het onbekende deel meer gezongen wordt?
Met de voorzang zingen we in onze gemeente nu al wat de kinderen moeten leren op de zondagsschool. De ouderling van dienst en de predikant komen binnen na het zingen van de voorzang. Ik loop met het idee ook in de middagdienst de voorzang te gaan invoeren. Daarbij is het denkbaar alle psalmen te gaan zingen, van 1 tot 150. Van belang is ook de kwaliteit van de organist. Hij moet de melodie goed neerzetten.
Welke psalm geeft u graag op?
Dan kom ik bij Palm 42 uit, om twee redenen. De eerste is inhoudelijk. Zowel berijmd als onberijmd raakt de psalm me diep. Psalm 42 vertolkt zowel de klacht als de jubel. Het heeft ook te maken met de melodie, en met het feit dat ik in mijn achterhoofd de bewerking van Feike Asma over Psalm 42 hoor, of de schitterende bewerking van Mendelssohn.