Wel of niet inenten: altijd Gods bescherming nodig (met video)
Mazelen zijn het gesprek van de dag en dat geldt zeker voor vaccinatie. Buitenstaanders begrijpen weinig van de bezwaren die een deel van de reformatorische christenen heeft tegen inenten. Maar ook binnen deze kring komen soms oneigenlijke argumenten voor, zowel bij voor- als tegenstanders. In dit fictieve gesprek komen ze aan de orde. Het gesprek is samengesteld aan de hand van actuele wetenschappelijke inzichten, informatie van het RIVM en de Nederlandse Patiënten Vereniging.
Ik kom net van school vandaan, maar bij Willem is bijna de helft van de klas ziek. Mazelen. Je kunt precies zien wie er ingeënt zijn, die kinderen lopen er nog vrolijk bij.
Ik hoorde het al, ja. Maar als iemand niet ziek is, wil dat toch nog niet zeggen dat hij ingeënt is? Je wordt pas een paar dagen na de besmetting ziek. En trouwens, mijn zoon van 18 heeft nu ook mazelen. Die zat bij de vorige epidemie, in 2000, gewoon op deze school en is toch niet ziek geworden.
Nou, als het heerst, worden de meeste kinderen toch wel ziek. Ik hoorde van een gezin met elf kinderen van wie er tien de mazelen hebben. Het is ook een ernstige ziekte, niet zomaar waterpokken of zo. Ik las dat het wereldwijd nog steeds de belangrijkste doodsoorzaak voor kinderen is. Dat was vroeger in Nederland ook zo, maar nu zijn er gelukkig vaccins tegen die ziekte. Jouw kinderen zijn niet ingeënt, begrijp ik?
Nee, klopt.
Wij hebben ze eerst ook niet ingeënt, maar een jaar of tien geleden zei mijn man: ’t Is toch gek, we enten onze schapen in omdat de overheid dat van ons verlangt, maar onze kinderen niet. We hebben ons er toen goed in verdiept en onze kinderen alsnog ingeënt. Ik denk dat het juist je plicht is als christen om jezelf en je kinderen te beschermen tegen iets wat je gezondheid bedreigt. Dat doe je toch ook met andere voorzorgsmaatregelen: een jas voor de kou, een vitaminepil voor je weerstand, de gordel in je auto, een dijk tegen de overstromingen? In de Bijbel lees je dat mensen ook een hek om hun platte dak moesten plaatsen om zich te beschermen.
Voor mij is het belangrijkste dat we ons in ons hele leven afhankelijk weten van de leiding van de Heere. Hij bestuurt alle dingen en er valt geen haar van ons hoofd buiten Zijn wil. Maar je hebt gelijk, je moet jezelf beschermen. Tegelijkertijd weten we dat ons leven in de hand van de Heere is. Wat bij vaccins toch een verschil uitmaakt, is dat je jezelf daarbij eigenlijk ziek maakt terwijl je nog niets mankeert.
Dat over die afhankelijkheid, daar ben ik het helemaal mee eens. Maar die gedachte dat je jezelf ziek maakt, dat kan ik moeilijk volgen. De meeste inentingen zijn met een dood virus, dus daar maak je jezelf niet ziek mee. Dat speelde vroeger inderdaad, met de pokken en zo. Toen overleden soms meer mensen aan het vaccin dan aan de ziekte zelf. Het mazelenvaccin is weliswaar een levend virus, je afweersysteem slaat er dus wel op aan, maar het is zo verzwakt dat je echt geen mazelen kunt krijgen van het vaccin zelf. Het leeft nog, maar het maakt je niet ziek. Het is dus geen ziekteverwekker meer.
Het stimuleert wel je afweersysteem om antistoffen te maken tegen mazelen, dus je lichaam ervaart het alsof er een ziekteverwekker binnendringt. Bovendien beschermt die vaccinatie niet volledig. Bij de vorige mazelenepidemie, in 2000, was 6 procent van de gemelde patiënten wel ingeënt.
Dat van dat afweersysteem, dat klopt, maar dat versterk je ook met vitamines en zo. Daar kun je toch moeilijk bezwaar tegen hebben? En inderdaad, vaccinatie beschermt niet volledig, zoals een autogordel ook niet volledig beschermt. Er blijven altijd gevaren bestaan. Juist als het je voor 100 procent zou beschermen, kan ik je bezwaren beter begrijpen, want dan doe je inderdaad alsof God je niet meer ziek kan maken. Maar dat argument speelt hier eigenlijk niet.
Besef je wel dat die vaccinatie allerlei bijwerkingen kan hebben? Ik heb zelfs gehoord dat er jaarlijks kinderen overlijden door de vaccinatie zelf.
Over die bijwerkingen lopen de meningen nogal uiteen. Vergeet niet dat de overheid verplicht is om dat heel zorgvuldig bij te houden en te melden. Mensen die bezwaar hebben tegen inenten, vergroten dat dan weer uit, maar is dat terecht? Dat er kinderen overlijden ná een vaccinatie komt helaas voor, maar het RIVM en het Lareb, het kenniscentrum over veiligheid van geneesmiddelen, stellen dat er geen enkele aanwijzing is dat dat komt dóór de vaccinatie. Er zijn wel enkele ernstige bijwerkingen bekend, maar die zijn zeldzaam. En ze staan in geen verhouding tot de complicaties die kunnen optreden bij mazelen en waarvoor kinderen soms moeten worden opgenomen in het ziekenhuis.
Tja, dat zegt de overheid, maar kun je die hierin vertrouwen? Melden ze alles wat ze weten over die bijwerkingen? Hebben ze geen verborgen agenda? Zij willen juist het inenten promoten…
Nou, laten we wel zuiver blijven met onze argumenten. Ik respecteer dat je bezwaren hebt tegen vaccinatie, maar die zijn daar toch niet op gebaseerd? Het Lareb is trouwens een onafhankelijk instituut en de overheid is boven ons gesteld. Zij laten mensen hierin helemaal vrij.
Je hebt gelijk. Uiteindelijk gaat het mij niet om die bijwerking, want ook daarbij geloof ik vast dat ons niets zal overkomen wat God niet gewild heeft. Al zou er geen enkele bijwerking zijn, dan vind ik nog steeds dat vaccinatie moeilijk te verenigen is met het geloof in Gods voorzienigheid. Lees de geschiedenis ervan eens en dan zie je dat het rechtstreeks voortkomt uit het streven om ziekte uit te roeien. Dat doel is niet verkeerd, maar de geest erachter was opstand tegen God, de gedachte dat je God niet meer nodig zou hebben om voor je te zorgen. Ik zie dat als afgoderij: je vertrouwen stellen op middelen in plaats van op Hem. Natuurlijk komt dat ook voor bij een paracetamol voor de hoofdpijn of bij een vitaminepil. Als je daar je vertrouwen op stelt, is het evengoed zonde. Wij leven vaak zo los van de Heere, alsof we alles zelf in de hand hebben. Maar als je je leven volledig in Zijn hand mag stellen, dan wil je nog geen hap brood eten zonder te vragen of Hij het zegent. En kan ik Zijn zegen vragen over een groep middelen die ontstaan is uit zo’n goddeloos streven?
De Bijbel benadrukt op veel plaatsen juist de zorg voor ons lichaam. De kloekzinnige, de wijze, ziet het kwaad en verbergt zich, zegt Salomo. Je houdt toch ook je eigen verantwoordelijkheid?
Nou en of. Als God mensen verandert, worden ze niet lui, integendeel. Ook dat zou zonde zijn, als ze zich niet beschermen waar dat wel zou kunnen. Maar ze denken niet in termen van risico’s. Ze verfoeien de waangedachte dat mensen zichzelf zouden kunnen beschermen. Ze geloven dat God alles wat hen overkomt, zo bestuurt dat het uiteindelijk ten goede is voor hen. Ook als dat een ernstige ziekte zou zijn. Dat maakt hen niet onverschillig maar het brengt hen juist in gebed. God gebruikt soms zulke wegen om hen dichter naar Zich toe te halen. Daar ken ik wel voorbeelden van.
De Bijbel laat ook voorbeelden zien van mensen die wel voorzorgsmaatregelen namen en toch op God vertrouwden. Dat kan dus goed samengaan. Dat vaccins uitgevonden zijn of dat het gebruik ervan gestimuleerd is door mensen die God niet dienden, zal waar zijn – maar dat geldt ook voor veel andere medische middelen. Vergelijk het met andere uitvindingen, van de boekdrukkunst tot de auto. De een gebruikt ze goed, de ander niet. Zo is het met de uitvinding van vaccins, de een stelt er zijn vertrouwen op, de ander juist niet. Dat lijkt me bepalend.
Inderdaad, je kunt dat goed zien bij het voorbeeld van Nehemia die, anders dan Ezra, bescherming vroeg van de koning. Maar je leest ook dat Nehemia eerst tot God bad. Daarom zal ik niemand veroordelen die wel voor vaccinatie kiest en dat in afhankelijkheid van de Heere doet. Voor mij is dat een stap te ver. Maar daarin moet een ieder in zijn eigen gemoed ten volle verzekerd zijn.
Dat beaam ik helemaal. Laten we daarom respect hebben voor elkaars standpunten.