De ontmoeting tussen paus Franciscus en zes leiders van de Zuid-Amerikaanse en Caribische koepel van religieuze ordes (CLAR) vond vorige week donderdag plaats in de werkkamer van de paus. „De ”homolobby” wordt genoemd en het is waar, die is er. We moeten kijken wat we nu kunnen doen”, zou de paus bij deze gelegenheid hebben gezegd. Het gesprek werd in het Spaans gevoerd.

Dit citaat en vele andere uitspraken van Franciscus werden na afloop van het gesprek, dat een uur duurde, op papier gezet door deelnemers aan de ontmoeting. Volgens een verklaring dinsdag van de bestuursvoorzitter van de CLAR was het verslag, dat een omvang heeft van zo’n 1200 woorden, bedoeld voor intern gebruik.

De tekst verscheen zondag echter op een Chileense website van progressief-rooms-katholieke snit. De tekst werd vervolgens door de internationale media overgenomen. De CLAR ontkent niet de strekking van de woorden van de paus: „De samenvatting van het gesprek was bestemd als persoonlijke herinnering van de deelnemers, en om geen enkele reden bedoeld ter publicatie.” Het Vaticaan ontkent ook niet expliciet. Federico Lombardi, de woordvoerder van de Heilige Stoel, zei dinsdag slechts dat de ontmoeting tussen de paus en de CLAR van persoonlijke aard was.

Al jaren circuleert het vermoeden dat er een pressiegroep bestaat van hoge geestelijken binnen de Heilige Stoel, het opperbestuur van de Rooms-Katholieke Kerk. Anders dan de term suggereert zou deze homolobby niet de belangen van homo’s voor ogen hebben. Het zou gaan om een groep van merendeel homoseksuele prelaten die hun conservatieve agenda zouden opdringen. Deze pressiegroep zou ook achter het verrassende aftreden van Benedictus XVI afgelopen februari zitten, hoewel het geheel onduidelijk is welke motieven een rol zouden kunnen hebben gespeeld. Als de groep daadwerkelijk bestaat (in een organisatie waar praktiserende homofilie verboden is) heeft hij zich met de opvolger van Benedictus XVI wel in de vingers gesneden.

Uit tal van uitspraken is op te maken dat paus Franciscus de corruptie, vriendjespolitiek en het machtsdenken in het Vaticaan aan banden wil leggen. Maar het lijkt dat de paus weinig hoop heeft dat het hem gaat lukken. „Bijna alle kardinalen voorafgaand aan het conclaaf hebben gevraagd om de hervorming van de Romeinse Curie. Ik ook. Ik kan echter de hervorming niet zelf bevorderen. Ik ben erg ongeorganiseerd, ik ben er nog nooit goed in geweest. Maar de kardinalen van de commissie zullen het naar voren brengen”, zou Franciscus hebben gezegd tijdens de ontmoeting met de drie vrouwen en drie mannen van de CLAR. De paus had eerder dit jaar een kardinalencommissie benoemd die voorstellen moet doen om de curie te hervormen.

Uit het CLAR-verslag kwam ook naar voren dat paus Franciscus zijn gesprekspartners zou hebben bemoedigd zich geen zorgen te maken mochten zij doelwit worden van een onderzoek van de Congregatie voor de Geloofsleer, een belangrijk Vaticaans departement dat de rooms-katholieke orthodoxie binnen de kerk bewaakt (en een verre opvolger is van de Inquisitie). Momenteel loopt er een onderzoek naar een groep van Noord-Amerikaanse nonnen. „Misschien komt er eens een brief van de Congregatie. Maken jullie je dan geen zorgen. Leg uit wat er uit te leggen is, maar ga vooruit.”

Van paus Franciscus is bekend dat hij geen blad voor de mond neemt en dat hij houdt van spontaan gevoerde gesprekken.