Dat blijkt uit onderzoek van dr. Annemieke Vink. „Waar taal niet meer mogelijk is, biedt muziektherapie uitkomst”, zegt de psycholoog en docent theorie muziektherapie aan het Artez Conservatorium in Enschede.

Muzikale herinneringen blijven volgens Vink vaak langer behouden dan niet-muzikale. De meeste herinneringen zijn gekoppeld aan muziek uit de jeugd en de adolescentie.

Vink ging na welk effect muziektherapie heeft op mensen met dementie, op hun gedragsproblemen als fysieke agressie, onrust en dwalen. Ze promoveerde gisteren op dit onderzoek aan de Rijksuniversiteit Groningen.

De onderzoeker liet 94 verpleeghuisbewoners met dementie vier maanden lang twee keer in de week deelnemen aan muziektherapie of aan het reguliere activiteitenaanbod in een verpleeghuis. De onrust bleek in beide gevallen in vrijwel gelijke mate af te nemen. Wat symptomen zoals agitatie, depressie en hallucinaties betreft, hadden deelnemers aan muziektherapie hier „duidelijk” minder last van dan de mensen die de reguliere activiteiten volgden.

Muziek brengt niet alleen rust, maar verbetert ook sociale en emotionele vaardigheden en stimuleert om te bewegen. De aangeboden muziek heeft het meest effect als rekening wordt gehouden met de smaak en de achtergrond van mensen. Vink merkt in haar proefschrift op dat dit in de verpleeghuiszorg te weinig doelgericht gebeurt om bijvoorbeeld onrust te verminderen.

Er klinkt regelmatig muziek in verpleeghuizen. Vink adviseert dit niet alleen tijdens koffiemomenten, maar ook tijdens de maaltijd te doen. „De praktijk leert dat rustige muziek tijdens de maaltijd ertoe leidt dat mensen met dementie minder onrustig zijn en meer eten.”

Het positieve effect van muziek is al langer bekend. Er is in Nederland echter weinig onderzoek naar muziektherapie gedaan.