Opinie

Nieuwe koningslied is een soort mislukte vlaflip

Het nieuwe koningslied is een zangoefening in opgeklopte onverschilligheid, een soort mislukte vlaflip, stelt Mar van der Veer.

Mar van der Veer
20 April 2013 12:22Gewijzigd op 15 November 2020 03:11
Foto ANP
Foto ANP

„Gaat u het officiële lied wel meezingen?” vroeg de journaliste aan me. Ze stelde de vraag omdat ik samen met Michiel de Zeeuw een Zeeuws koningslied had gemaakt. Ik aarzelde. „Ik denk het wel”, zei ik, „al is het maar uit solidariteit.”

Op dat moment kende ik het koningslied nog niet. Ik vond het wel gek dat er eerst een melodie bestond en dat daar een tekst onder geplakt moest worden. Alsof er een feestje is waar we het bruidspaar toezingen op de wijs van ”Het zonnetje gaat van ons scheiden”.

Zelf vind ik dat een melodie de tekst moet weerspiegelen, versterken en uitbeelden. De basis is de tekst en bij elke tekst past daarna maar één jas. Zeker bij een historisch koningslied. Maar ik zou meezingen, had ik beloofd. Het staat ook zo gek om je mond te houden.

Vandaag breek ik mijn belofte. Ik houd mijn lippen stevig op elkaar. Ik kán het lied niet eens meezingen omdat het voor een normaal zingende Nederlander niet mee te zingen is. Hooguit is het mogelijk om bij het refrein wat flarden mee te galmen en met mijn vingers een W te vormen. In de hoop dat er een wave ontstaat.

Maar ik beweeg niet als Paul de Leeuw begint te galmen. Dan maar met mijn handen in de zakken. Want op dat goedkope effect is het lied uit. Tranen in de ogen krijgen. Lichtjes in de hand. Bijna religieus.

Lees de woorden, flarden bij elkaar geraapte, uit zijn verband gerukte bijna-Bijbelteksten. „Ik zal waken als jij slaapt – Ik behoed je voor de storm – tot het jou aan niets ontbreekt. Een baken in de nacht. Een haven in de duisternis.”

Beelden als in een vlaflip, doorgeroerd tot alles een beetje oranje wordt. De ratjetoe van woorden en beelden maakt dat het je gaat duizelen. Moet ik nu echt als een leeuw voor Willem-Alexander waken? Of is het andersom?

Er was van tevoren heel wat gedoe over de melodie. Het is te begrijpen, want bijna letterlijk hoor je er de motieven in van een evangelisch aanbiddingslied. Maar als je even gaat zitten, hoor je ook allerlei andere meezingers meezingen.

Ik geloof echt dat de componist het meende toen hij zei dat er van plagiaat geen sprake was. Hij had de melodie „gewoon ergens liggen.” Maar ten diepste is dit een wijsje dat in de hedendaagse lucht hangt. Elke liedjesschrijver denkt iets eigens te bedenken zonder te beseffen dat wat hij bedenkt al door vele anderen is gebruikt.

Ten diepste is het helemaal geen vrolijke muziek. Trompetgeschal klinkt er niet in. Om het niet helemaal melodramatisch te laten worden en er nog meer ladingen rommeltekst in te krijgen worden delen gerapt. Leuk om weer een ander deel van muzikaal Nederland te bedienen.

Het gevolg is dat het lied naast een plakwerk van woorden ook een plakwerk van muziek is geworden. Het is te hopen dat het resultaat nergens ter wereld zal worden uitgezonden. Want als Nederlanders –die toch al niet als erg cultureel bekend staan in de wereld– zo hun toekomstige koning en koningin toezingen, moet je toch wel het schaamrood op je niet bewegende kaken krijgen.

Ik zal wel partijdig zijn omdat ikzelf heb meegewerkt aan een koningslied. Ik zal wel jaloers zijn omdat mijn lied geen nationale kansen kreeg. De lezer moet maar oordelen als hij het Zeeuwse koningslied vergelijkt met het officiële koningslied. Mijn lied gaat over Zeeland, maar het zou ook Nederland kunnen zijn. Het lied verbindt de elementen van de natuur ten diepste met het Bijbelse koningschap. Een koningschap dat ook iets van mij vraagt. De melodie zingt met de woorden mee en gelukkig klinkt er nog iets van feestelijkheid in mee. Of zijn we de echte blijdschap in Nederland kwijtgeraakt?

Ten diepste bestaat het officiële koningslied uit grote woorden die rusten in onverschilligheid en vrijblijvendheid. Let op de woorden: „Tot welke God je ook moge bidden.” Die kun je ook vertalen met: Kan het ons wat schelen? Het koningslied is een zangoefening in opgeklopte onverschilligheid.

Het was een mooi idee om als Nederland samen een lied te gaan zingen. Jammer voor al die mensen die voor de vorm hun teksten hebben ingeleverd. De aanstaande koning en koningin zullen na afloop van het lied uitbundig klappen. Maar het Argentijnse hart van Maxima zal huilen. Ze zal het niet laten merken; ze zal de koninklijke vlaflip lachend moeten doorslikken.

De auteur is docent muziek aan CSG Prins Maurits in Middelharnis en componist van het Zeeuwse koningslied.

www.zierikzingt.nl voor meer informatie over het Zeeuwse koningslied.

RD.nl in uw mailbox?

Ontvang onze wekelijkse nieuwsbrief om op de hoogte te blijven.

Hebt u een taalfout gezien? Mail naar redactie@rd.nl

Home

Krant

Media

Puzzels

Meer