Dat concluderen farmaco-epidemiologen van de Universiteit Utrecht, het UMC Utrecht, het College ter Beoordeling van Geneesmiddelen en de Britse evenknie de MHRA. Het onderzoek is woensdag gepubliceerd in het wetenschappelijk tijdschrift PLOS Medicine.

GroenLinks-Tweede Kamerlid Linda Voortman noemt het een slechte zaak. Volgens haar is er onvoldoende toezicht op de markt. „De patiëntveiligheid moet altijd voorop staan. De patiënt moet zeker weten dat het medicijn dat hij gebruikt, betrouwbaar is.”

Onder meer de Diane-35-pil en antibraakmiddel domperidon kwamen recent in het nieuws door schadelijke bijwerkingen, er zijn zelfs mensen overleden door de medicijnen.

De richtlijnen adviseren dat medicijnen voor langdurig gebruik ten minste een jaar en op zeker 1000 patiënten worden getest. „Dat wil uiteraard niet zeggen dat er vervolgens geen bijwerkingen meer boven komen drijven, soms kom je er pas achter als tienduizenden mensen een geneesmiddel jarenlang gebruiken”, zegt hoogleraar Farmacotherapie Ton de Boer. „Maar in sommige gevallen ontdekten wij dat er op substantieel te weinig personen getest is.”

De Boer en de andere onderzoekers vinden de richtlijnen te weinig eisen, zo laat de hoogleraar weten. „De onderzoeksfase moet echter ook weer niet te lang worden, want dan worden de medicijnen duurder, maar een discussie over het huidige systeem kan zeker geen kwaad.”

Voor oudere geneesmiddelen geldt dat er geen systeem is dat consequent onderzoekt of er nieuwe meldingen over onbekende bijwerkingen komen. Wel kunnen consumenten en onderzoekers zelf ‘spontane’ meldingen doen bij Nederlandse Bijwerkingen Centrum Lareb.

Het afgelopen decennium kwamen er 200 nieuwe geneesmiddelen op de markt, 84 daarvan waren voor langdurig gebruik voor bijvoorbeeld hart- en vaatziekten, diabetes en astma.