Nijkerk viert 600 jaar stadsrechten
NIJKERK – Bij de toegangswegen van Nijkerk, Nijkerkerveen en Hoevelaken wapperen al kleurige feestvlaggen. Deze maand is het zes eeuwen geleden dat Nijkerk stadsrechten kreeg. Dat wordt tot in het najaar groots gevierd.
Met een kanonschot en luidende kerkklokken wordt op 27 maart, de datum waarop de hertog van Gelre Nijkerk in 1413 stadsrechten verleende, het startsein voor de festiviteiten gegeven. De bewoners van de Nijkerkse verzorgingshuizen ontvangen een traktatie en krijgen als eersten de dvd ”Zoals het vrogger was” te zien. Leerlingen van basisscholen in de gemeente Nijkerk laten ballonnen op.
Talenten
De verjaardag van de stad is het begin van een uitgebreid evenementenprogramma. Doelstelling van de organiserende Stichting Nijkerk 600 jaar is „alle mensen in de gemeente Nijkerk te laten genieten van activiteiten en festiviteiten. Het moet een feestjaar van en door Nijkerkers voor Nijkerkers worden.”
Hoogtepunt wordt volgens de stichting een jubileumfestival op 5 en 6 juli. De binnenstad van Nijkerk is dan evenemententerrein. Nijkerkse talenten vertonen op verschillende podia hun kunsten op het gebied van zang, muziek, dans, toneel en sport. Op 22 juni wordt een drakenbootrace gehouden in de havenkom van het stadje.
Andere feestelijke activiteiten zijn de manifestatie ”Appel met pit” op 1 juni op tien locaties in de buurtschappen Appel en Driedorp, een middeleeuws paardenevenement op 12 en 13 juli en een concert van mannenkoor Maastreechter Staar op 8 november in de Grote Kerk in Nijkerk. Het thema van de Boerenmaandag, de jaarlijkse folkloristische dag in Nijkerk op 22 april, is ”600 jaar Nijkerk, 600 jaar markten”.
Prentenatlas
Een bijzondere uitgave rond het jubileum is de Nijkerkse Prentenatlas, die 23 maart wordt gepresenteerd. Ruim honderd onderwerpen uit de geschiedenis van Nijkerk worden daarin kort belicht, geïllustreerd met kunstwerken uit archieven en particuliere collecties of nieuw door een Nijkerkse kunstenaar vervaardigd.
In Museum Oud Nijkerk is van 16 maart tot en met 19 oktober een speciale expositie te zien. „Bijzondere momenten uit de geschiedenis van Nijkerk vielen deels samen met de kroonjaren van de stadsrechten. Zo is 1863 niet alleen het jaar van 450 jaar stadsrechten, maar ook van de komst van de stoomtrein en 1913 was zowel het jaar van 500 jaar stadsrechten als van 100 jaar onafhankelijkheid.”
Kerkendag
De kerken in de gemeente Nijkerk hebben de Stichting Kerken in de Schijnwerper opgericht en haken met twee activiteiten aan bij de viering. Op 8 juni stellen christelijke gemeenten in Nijkerk, Nijkerkerveen en Hoevelaken in totaal 21 kerkgebouwen open tijdens een kerkendag. Op 28 september wordt het symposium ”600 jaar christelijk geloof in Nijkerk” georganiseerd. Fred van Lieburg en John Exalto, kerkhistorici van de Vrije Universiteit in Amsterdam, presenteren er hun boek ”Heilig Nijkerk – Hemels Hoevelaken”.
nijkerk600jaar.eu
Nije kerk
Nijkerk zou volgens overlevering zijn naam danken aan de ‘nije kerk’ die in de 13e eeuw werd gebouwd nadat een houten kapel door een veenbrand was verwoest. Veel welvaart kende Nijkerk in de 18e eeuw dankzij de tabaksteelt en de glasblazerij. Met een regionale veemarkt was Nijkerk jarenlang van belang voor het agrarische achterland. Handel en bedrijvigheid was er ook door de Arkergraft (tegenwoordig de Arkervaart), die de haven van Nijkerk verbond met de Zuiderzee.
Teken van de voorspoed was een nieuwe kerktoren die in 1776 compleet met carillon gereed kwam en vorig jaar de titel ”Mooiste toren van Nederland” verwierf.