In het woensdag verschenen rapport worden vier mogelijke toekomstmodellen voor de krijgsmacht behandeld. Het model met de Joint Strike Fighter (of F-35) komt als minst aantrekkelijke naar voren. De JSF is voor Defensie de beoogde opvolger van de F-16. Minister Jeanine Hennis-Plasschaert komt later dit jaar met haar visie op de toekomst van de krijgsmacht.

Volgens De Wijk, directeur van het The Hague Centre for Strategic Studies, moet het uitgangspunt voor zo’n rapport de ontwikkeling van de internationale veiligheidssituatie zijn. Maar er wordt direct naar de belangen van ons land gegaan. Dat is „heel ongebruikelijk” en zo kom je tot een „uitermate arbitraire keuze”.

Hij begrijpt de keuze van de onderzoekers voor de vier scenario’s ook niet. „Ik kan er zo tien andere scenario’s tegenover zetten.” Dat de veelzijdig inzetbare krijgsmacht zomaar terzijde wordt geschoven omdat die niet meer betaalbaar zou zijn, stoort hem ook.

Hij vindt dat een denktank juist moet aangeven wat de consequenties zijn van de politieke keuzes. „Hier worden politieke keuzes gemaakt zonder op de consequenties in te gaan. Dat is echt een probleem”. Hij vindt dit niet het werk voor een denktank, maar eerder voor een wetenschappelijk bureau van een politieke partij.

Door het rapport ontstaat zijns inziens het beeld dat de JSF niet nodig is. Terwijl in drie van de vier scenario’s voor jachtvliegtuigen een rol is weggelegd. Het is een „politieke keus” te kiezen voor een ander vliegtuig. Bovendien maakt Clingendaelniet duidelijk welk ander vliegtuig er moet komen en wat dat gaat kosten, voegt hij eraan toe.

Het maakt De Wijk trouwens niet uit welke opvolger er voor de F-16 komt, als die maar vervangen wordt. Volgens hem moet het leger er in de toekomst „grosso modo” hetzelfde eruit blijven zien als nu. Hij ziet geen objectieve redenen om een krijgsmachtsonderdeel af te schaffen. De Wijk ziet het liefst een Europees leger. „Dat is veel goedkoper, maar dat zal er niet komen.”