Waarom wil Nederland zo veel windenergie opwekken?

Het kabinet heeft als doel om in 2020 16 procent van de energie duurzaam op te wekken. Het kabinet legt de lat daarmee hoger dan voorheen: aanvankelijk was het doel 10 procent duurzame energie in 2020, volgens een eerdere nota van VROM.

De goedkoopste manier om duurzamer elektrische energie op te wekken, is volgens het ministerie van Economische Zaken met windmolens op het land.

Om hoeveel windmolens gaat het?

De bestaande windmolens hebben samen een capaciteit van 2000 megawatt. Er moet voor 2020 dus ruimte worden gevonden voor nog 4000 megawatt.

De meest gebruikte windmolens leveren tegenwoordig ongeveer 3 megawatt. Nieuwere types komen soms al op 10 megawatt. Dat betekent dat er naar schatting een kleine 1000 windmolens bij moeten komen.

Hoe zit de elektriciteitsproductie in Nederland nu in elkaar?

Nederland kan momenteel maximaal 27.000 megawatt opwekken. Dat is het opgestelde productievermogen. In de praktijk wordt daarmee ongeveer 118 miljoen megawattuur opgewekt. Dat betekent dat gemiddeld 13.500 megawatt wordt ingezet. Dat is de helft van de totale capaciteit.

Van de 118 miljoen megawattuur is 60 procent afkomstig van grote elektriciteitscentrales die draaien op steenkool of aardgas; 30 procent van warmtekrachtcentrales van bijvoorbeeld industrie of tuinbouw; 10 procent wordt duurzaam opgewekt.

Is windenergie ook de verstandigste keuze?

Dat valt te bezien. Windmolens kunnen niet altijd hun maximale vermogen leveren. Het ministerie hanteert een gemiddeld rendement van 23 procent. Effectief zal 6000 megawatt aan windmolencapaciteit dus geen 50 miljoen, maar 11,5 miljoen megawattuur leveren. Dat zou genoeg zijn voor 4 miljoen huishoudens, bij een gemiddeld jaarverbruik van 3300 kilowattuur per huishouden.

Levert de variabele windsnelheid geen instabiel elektriciteitsnet op?

Momenteel is Duitsland bezig met een omschakeling van kernenergie naar windenergie. Daarbij lopen ze tegen gigantische problemen aan. Zo is het hoogspanningsnet nog onvoldoende aangepast op de transitie naar windenergie. De kosten van de aanleg bedragen 30 miljard euro.

De stroom loopt nu van windparken in Noord-Duitsland via Polen en Tsjechië naar fabrieken in Zuid-Duitsland. Als het hard waait, stroomt er veel elektrische energie hun kant op; in dat geval kan het netwerk het begeven. Als de wind gaat liggen, neemt de toestroom van elektrische energie weer af; dan moeten de grote centrales à la minute kunnen bijspringen. Het resultaat is dat Duitsland en zijn beide buurlanden kampen met een instabiel netwerk.

Als de Nederlandse overheid de infrastructuur niet aanpast aan de extra windmolencapaciteit, zal het Nederlandse netwerk evengoed instabiel kunnen worden.

Is energie uit windmolens wel het goedkoopste?

Windmolens op het land leveren op zijn gunstigst stroom voor 15 cent per kilowattuur, berekende Elsevier onlangs. Een centrale op steenkool of aardgas kan dat voor 8 cent, en een kerncentrale voor 4 cent per kilowattuur, aldus Elsevier. Een huishouden zou met de overschakeling op windenergie dus twee keer zo duur uit zijn.

Wat is het alternatief?

Energie uit zonnepanelen. Volgens een berekening van 
het Technisch Weekblad zou zonne-energie ongeveer 14 procent van het huidige Nederlandse energiegebruik kunnen dekken. Dan zouden alle platte en zuidelijke schuine daken en twee keer het oppervlak van Texel volgezet moeten worden met zonnepanelen. Dat vergt echter wel een investering van 500 miljard euro, een veelvoud van het bedrag dat de windmolens gaan kosten.