Prof. Loonstein: Overheid steunt Jiddisch te weinig
GARDEREN – De Nederlandse overheid schiet tekort in het actief steunen van de Nederlandse minderheidstaal Jiddisch. Dat stelde prof. mr. Herman Loonstein in de marge van een conferentie van orthodoxe joden uit heel Europa die afgelopen week in Garderen is gehouden.
De voertaal op de conferentie was Jiddisch. Loonstein vindt dat de Nederlandse overheid daarom deze jaarlijkse conferentie zou moeten steunen.
Het Jiddisch is op grond van het ”Europees Handvest voor regionale talen of talen van minderheden” een van de vijf minderheidstalen van Nederland. Het Jiddisch moet op grond daarvan steun krijgen, net als de regionale talen Fries, Limburgs en Nedersaksisch en het Romani van de Roma’s.
Daar ontbreekt het aan, constateert Loonstein die ook voorzitter is van het Cheider, de orthodox-Joodse scholengemeenschap in Amsterdam waar ook in het Jiddisch wordt lesgegeven. „Nederland heeft in 2008 al een tik op de vingers gekregen toen deskundigen uit Straatsburg onderzoek deden naar de actieve steun voor het Jiddisch in Nederland.”
Het Handvest legt Nederland bepaalde plichten op ten aanzien van het Jiddisch, zoals het ontwikkelen van een geest van respect, begrip en tolerantie ten op zicht van Jiddisch-sprekenden; een verbod van discriminatie; het toestaan van positieve ondersteuning van deze taal; het bieden van de mogelijkheid voor groepen Jiddisch-sprekenden om contacten in binnen- en buitenland tot stand te brengen en te onderhouden; en het bevorderen van taalonderzoek en taalstudie.
In 2008 adviseerde de Europese controleurs om het Jiddisch als optioneel vak in het onderwijsprogramma van scholen op te nemen. Het Cheider zou daarbij een voortrekkersrol kunnen spelen, vindt de Europese adviescommissie. Binnenkort moet weer een Europees evaluatierapport over het onderwerp verschijnen.
Wereldwijd zijn er ongeveer drie miljoen joden die het Jiddisch spreken. In Nederland was het Jiddisch tot de Tweede Wereldoorlog een veelgebruikte taal, nu spreken enkele tientallen Nederlanders het. Het Jiddisch is een Germaanse taal die met het Hebreeuwse alfabet wordt geschreven. De taal is in Midden-Duitsland ontstaan.