Roechama helpt Joden Oekraïne
NIEUW-LEKKERLAND – Joden in Oekraïne hebben het moeilijk. De Nederlandse hulpverleningsorganisatie Roechama zet zich voor hen in. De bestuursleden Wim en Ria Verwoerd zijn net terug van de dertigste reis naar het Oost-Europese land.
Het begon allemaal met het project Exobus. Na een gedegen voorbereiding werden Oekraïense Joden met bussen vanuit dorpen en steden naar een vliegveld of een havenstad gebracht om vandaar naar Israël te emigreren. Tienduizenden Joden stapten er al in de bussen.
In 2000 en 2001 vervingen Wim en Ria Verwoerd een buschauffeur die voor twee maanden met verlof ging. „We maakten lange dagen, maar dat gaf niet. We hebben veel liefde tot het Joodse volk gekregen.”
Na die tijd keerden de Verwoerds nog een paar keer terug. Ze reden hulpgoederen naar Oekraïne. Hun netwerk in het land groeide. Ze hielpen eens hier en dan eens daar. Van vrienden en bekenden in Nederland kregen ze spullen of geld mee. „Op een gegeven ogenblik wilden we het transparant maken en structurele hulp geven. Zo is in 2003 de Stichting Roechama ontstaan”, vertelt Ria.
Nu reizen minstens drie keer per jaar vertegenwoordigers van de stichting met goederen naar Oekraïne. Ze leggen dan een reeks bezoeken af. Verwoerd: „Hier een flat, daar een boerderijtje. We hebben christelijke en Joodse contactpersonen in Oekraïne. Die wijzen ons steeds weer op nieuwe adressen met schrijnenende situaties.”
In Oekraïne leven naar schatting ongeveer 350.000 Joden. „Helemaal duidelijk is dat niet. Omdat Joden soms worden weggezet, zijn er die zich niet als zodanig uitgeven.”
Prijzen
De hulp is hard nodig, constateren de Verwoerds. Alle inwoners van Oekraïne hebben het moeilijk. Ria: „De prijzen liggen enorm hoog. Soms verschillen die maar weinig met die in West-Europa. Kom je in het ziekenhuis terecht, dan moet je eerst betalen, daarna krijg je pas een spuit. Daartegenover zijn de lonen heel laag en van een pensioen kun je niet rondkomen.”
Joden kennen dezelfde zorgen en problemen. „Al zorgen de Joden onderling goed voor elkaar. Er zijn speciale programma’s. Zo kunnen Joodse jongeren in Israël gaan studeren.”
Antisemitisme is er in Oekraïne zeker, maar Verwoerd wil de omvang daarvan niet overdrijven. „In het algemeen is het overheidsbeleid goed. Maar er is zeker een vorm van sluimerend antisemitisme. Tijdens de vorige reis hebben wij een vrouw bezocht. Nu kregen wij het signaal om haar niet thuis op te zoeken. De vorige keer had ze negatieve reacties van buren gehad. Waarom zij als Joodse wel hulp kreeg en anderen niet…”
Recent is in Oekraïne een Joodse arts aangevallen. Dat gebeurde kort voor de laatste reis van de Verwoerds naar het land. Het is nog niet duidelijk wat de motieven achter de aanval waren, vertelt Verwoerd.
De hulp die Roechama verleent is zo concreet mogelijk, stellen de twee bestuursleden. „Het zijn soms schrijnende situaties die we aantreffen. We nemen kleding, speelgoed, matrassen mee. Als we van specifieke noden weten, proberen we daarin ook te helpen.” Zo zorgden ze recent voor een wasmachine voor een gezin.
Adoptieplan
Roechama heeft ook een adoptieplan opgezet. „Zo kunnen gezinnen elke maand op een vast bedrag rekenen.” Inmiddels steunt de stichting zo meer dan honderd adressen.
In Oekraïne probeert Roechama ook de Bijbelse boodschap door te geven. „Er komt meer openheid, maar we moeten heel voorzichtig te werk gaan. Het ligt gevoelig: als wij zeggen dat we in Jezus’ naam iets komen brengen, klinkt dat voor ons mooi, maar Joden verbinden die naam direct met vervolging door christenen”, zegt Ria, die het Russische beheerst.
Roechama probeert daarom vooral de liefde uit te stralen en ze vanuit de Bijbel te bemoedigen, zeggen de twee bestuursleden. „We vertellen wie we zijn en dat we in de joodse Messias geloven. We moeten ze jaloers maken. Het zou mooi zijn als we er zo tot Jeshoea zouden mogen brengen.”
Corrie ten Boom
Als ‘evangelisatiemiddel’ gebruiken de Verwoerds onder meer het boek ”De schuilplaats” van Corrie ten Boom. „We vertellen de mensen dat er veel Nederlanders zijn met liefde voor de Joden en Israël. De boeken van Ten Boom illustreren dat. Het spreekt ze aan.”
Roechama krijgt veel steun van mensen uit de Alblasserwaard. Vooral leden van de hervormde gemeente en de Messiaanse Gemeente van Nieuw-Lekkerland zijn er nauw bij betrokken. „Inmiddels krijgen we steun van mensen uit heel Nederland.”