„Preek geeft geen antwoord op vragen kerkgangers”
UTRECHT – De preek geeft geen antwoord op vragen waar kerkgangers echt mee zitten. Dat zeggen de theologen Ciska Stark en Bert de Leede van de Protestantse Theologische Universiteit (PThU).
De twee theologen doen onderzoek naar het niveau van de preek in de Protestantse Kerk in Nederland (PKN). Om niet als zedenmeester te boek te staan, vermijden dominees vaak ‘zware’ maatschappelijke, morele en ethische onderwerpen.
In een interview met dagblad Trouw vandaag zeggen Stark en De Leede: „In het maatschappelijk debat gaat het permanent over de kosten van de gezondheidszorg, over wat een leven waard is en hoe je omgaat met mensen die verlangen naar de dood terwijl ze fysiek nog door kunnen. De fundamentele dilemma’s die daaruit voortvloeien, hoor je in de preken niet terug, terwijl er wel mensen in de kerk zitten voor wie die kwesties een realiteit zijn. Kerkgangers krijgen in plaats daarvan te horen dat het goed en fijn is dat we voor elkaar kunnen zorgen.”
De onderzoekers zien in de breedte van de PKN eenzelfde patroon. Er is sprake van „zelfrelativering” van het gezag van de predikanten. Ze vermijden ‘zware’ maatschappelijke en ethische onderwerpen, aldus de onderzoekers. De Leede: „Veel van de teleurstelling van kerkgangers zou wel eens te maken kunnen hebben met gebrek aan relevantie.”
Zestig voorgangers stuurden hun beste preek op naar Stark en De Leede. Die kozen er twintig uit om te analyseren. Over een jaar willen ze een handboek voor predikanten publiceren.