„Angst voor stopcontact is een modeziekte”
ROTTERDAM (ANP) – ‘Modeziekte’ klinkt een beetje denigrerend, dat weet gynaecoloog in ruste Cees Renckens ook wel. „Die mensen hebben echt pijn en ernstige klachten. Maar lichamelijk wordt er door de artsen niks gevonden.” Renckens was jarenlang voorzitter van de Vereniging tegen de Kwakzalverij en hij schreef meerdere boeken, waaronder het proefschrift ‘Dwaalwegen in de geneeskunde’ over modeziektes. Nu is hij met pensioen, maar hij schuwt de discussie nog steeds niet, zoals 19 september aanstaande in Arminius Denkcafé in Rotterdam.
„Als je er niet in gelooft, dan krijg je het niet”, zegt Renckens over wat hij noemt modeziektes zoals RSI, whiplash en bekkeninstabiliteit. „Ik ken geen enkele arts die ooit last van bijvoorbeeld een whiplash heeft gehad.”
Een modeziekte is een ziektebeeld waar ineens veel mensen last van lijken te hebben, vaak met ernstige klachten, maar waar geen medische oorzaak voor te vinden is. „Deze mensen zijn geen aanstellers”, benadrukt Renckens. „Ze hebben echt pijn, sommige mensen komen zelfs blijvend in de ziektewet terecht.” Maar het staat volgens hem wel in groot contrast met de objectieve geneeskunde.
De gynaecoloog raakte geïntrigeerd door modeziektes toen hij tijdens zijn werk steeds meer zwangere vrouwen zag die last hadden van bekkeninstabiliteit. „Intrigerend. Diverse patiëntenorganisaties maakten er een enorm punt van.” Wetenschappelijke onderzoeken konden geen oorzaken aantonen, volgens Renckens. „En nu, een aantal jaar later, hoor je er niemand meer over. Wat ze nou hadden of waar het aan lag? Geen idee.”
Als onbegrepen lichamelijke klachten ineens sterk in opkomst zijn, bestaat volgens de arts het gevaar dat mensen het elkaar aanpraten. „Voor RSI is nooit een oorzaak gevonden. Wel bleek dat mensen met een hoge werkdruk of ruzie met hun leidinggevende er meer last van hadden.”
Modeziektes die nu in opkomst zijn, zijn volgens Renckens de chronische ziekte van Lyme. De ziekte wordt veroorzaakt door een tekenbeet en sommige mensen raken er chronisch vermoeid van. „Ik hoor ook steeds meer verhalen van mensen die gezondheidsklachten hebben door elektromagnetische velden. Zij zijn bang voor stopcontacten en straling van mobiele telefoons of magnetrons.”
Renckens is overigens niet onomstreden. Hoe meer hij ageerde tegen deze modeziektes, hoe meer kritiek hij kreeg uit met name de hoek van de alternatieve geneeswijzen. „Ik ben benieuwd hoe de discussie in Rotterdam gaat. Ik heb vaak met vakgenoten over deze onderwerpen gesproken. Maar als er iemand met bijvoorbeeld RSI in de zaal zit, kan het heel interessant worden.”