Beeld paus Adrianus Goedereede onthuld
OUDDORP – De enige Nederlandse paus, Adrianus VI, was „even onbuigzaam als onkreukbaar.” Dat zei priester en kunsthistoricus Antoine Bodar vrijdagavond in Ouddorp, op uitnodiging van de plaatselijke parochie. Zaterdag werd een in Goedereede beeldje van de paus onthuld.
Bodar hield zijn lezing aan de vooravond van de onthulling van een beeldje van paus Adrianus VI (1459-1523) zaterdag in Goedereede. Daarmee werden de feestelijkheden vanwege het 700-jarig bestaan van Goedereede afgesloten.
Paus Adrianus VI was slechts twintig maanden paus en werd door de Italianen gezien als „de barbaar uit het noorden, die uit schraapzucht bier dronk en vis at”, vertelde Bodar. De „ongekend impopulaire” paus werd geboren in Utrecht en kreeg onderwijs van de broeders des gemenen levens in Deventer. Daarmee onderging hij de invloed van de moderne devotie, een beweging die als voorbereiding van de Reformatie kan worden gezien.
Vervolgens werd Adrianus pedagoog en raadsheer van keizer Karel V. Adrianus bekleedde verschillende functies, onder andere die van pastoor van Ouddorp en Goedereede, overigens zonder dat hij daar woonde. Bodar: „Het slechte van de katholieke kerk destijds was dat een opeenstapeling van ambten mogelijk was.”
De priester legde uit dat Adrianus tot paus gekozen was omdat men onder andere het gevaar van een schisma in de Rooms-Katholieke Kerk, waarbij meerdere pausen tegelijkertijd zouden optreden, wilde voorkomen. Daardoor vielen andere kandidaten af. Paus Adrianus VI had volgens Bodar drie beleidspunten: de islam, de Reformatie en de curie.
Bodar wees erop dat paus Adrianus VI een verband zag tussen het optreden van Luther en de verwereldlijking van de kerk. „Adrianus was bezorgd over de wereldse levenswijze van de geestelijkheid. Kardinalen, bisschoppen en priesters zouden het voorbeeld moeten geven van christelijk leven in plaats van het tegendeel. Adrianus heeft wel schuld bekend en daarover een traktaat geschreven”. Adrianus meende dat de zonden van het volk voortkwamen uit de zonden van de geestelijkheid.
Bodar typeerde de Nederlandse paus als een oecumenicus avant la lettre. „Hij besefte dat Luther voor zijn optreden redenen in de kerk had en ontwaarde het Turkse gevaar.”