Commentaar: Internet maakt kwetsbaar
Het was een wat koddig gezicht. Medewerkers van een door een computervirus getroffen gemeente gingen donderdag aan het werk op ouderwetse typemachines. Een beetje giechelend vertelde een dame dat dit de eerste keer in haar leven was dat ze achter een typemachine zat.
De oorzaak van deze nostalgie was dat de computers van onder andere de gemeenten Den Bosch, Almere en Tilburg vastliepen door het nieuwe en voor virusscanners onzichtbare XDocCrypt/Dorifelvirus. Het Nationaal Cyber Security Centrum meldt dat behalve de gedupeerde gemeenten ook overheidsinstellingen, universiteiten en bedrijven zijn besmet.
Het virus werd via de e-mail verspreid en infecteerde bijna 3000 computers. Onbevoegden konden van buitenaf meekijken op het scherm van de ‘zieke’ computers.
Er is de laatste decennia nogal wat veranderd in de manier waarop wij leven. Twintig jaar geleden zou iedereen die voorspelde dat ergens in 2012 het maatschappelijk leven grondig verstoord zou kunnen worden via een computernetwerk op z’n zachtst gezegd meewarig zijn aangekeken. Inmiddels is het realiteit.
Leven zonder internet is amper nog denkbaar. Iedereen kan, overal ter wereld, verbinding zoeken met anderen, ook al zijn die duizenden kilometers ver weg.
Zijn de enorme mogelijkheden die internet ons geeft voor ouderen nog steeds een bron van verbazing, voor jongeren is het allemaal de gewoonste zaak van de wereld. Vandaar ook de lacherige sfeer toen in diverse gemeentehuizen donderdag ineens de oude, zware typemachines weer op de bureaus werden gezet.
De overlast die de virusbesmetting van computers met zich meebrengt is overigens nog het minst erg. Veel erger is het dat Nederland extreem kwetsbaar is voor sabotage via internet. Eén kwaadwillige hacker zou Nederland lam kunnen leggen.
Je moet er niet aan denken wat er kan gebeuren als zo’n hacker opereert namens een terroristennetwerk en een soort computeroorlog start. Er zijn nu al specialisten die ervoor pleiten dat ons land hackers uit andere landen te lijf gaat door zelf terug te hacken, zoals dat heet. Ze vergelijken een cyberaanval met de aanval op een schip dat in nationale wateren vaart. Zo’n aanval wordt vergolden omdat je anders de indruk wekt dat aanvallers niets te vrezen hebben en hun gang kunnen gaan.
Hoe het ook zij: met het wereldwijde web heeft de mens een uitvinding gedaan die het aanzien van de wereld grondig heeft veranderd. De voordelen zijn talrijk en het gemak dat alle nieuwe mogelijkheden met zich meebrengen, is groot. Dat er, naast veiligheidsrisico’s, talrijke nadelen kleven aan de bijna onbeperkte communicatiemogelijkheden via internet, hoeft daarbij geen betoog.
Internet lijkt, om alles maar even onder die noemen samen te brengen, soms iets te zijn dat we gemaakt hebben terwijl we het steeds minder kunnen beheersen. Dat is griezelig. En het maakt duidelijk dat beveiliging tegen computerdreigingen, veel meer dan nu het geval is, prioriteit moet krijgen. Bij particulieren en bedrijven, maar zéker bij de overheid.