De Nederlanders die deelnamen aan het CBS-onderzoek schreven namelijk zelf hun gewicht en lengte op. „Hoe zwaarder mensen zijn, hoe groter de kans is dat ze een lager gewicht noteren. Ook denken mannen soms dat ze langer zijn, wat hun Body Mass Index (BMI) positief beïnvloedt”, aldus Seidell. Een onderzoek waarbij alle deelnemers door een deskundige worden gewogen en gemeten, is volgens Seidell betrouwbaarder.

Anja Evers, directeur van de Nederlandse Vereniging van Diëtisten, is het met Seidell eens. „Onze diëtisten ontdekken in hun spreekkamer vaak onderrapportage: mensen die te zwaar zijn, denken vaak dat hun overgewicht wel meevalt. Ook denken ze dat ze minder eten dan ze in werkelijkheid doen”. Bij mensen met ondergewicht gebeurt het tegenovergestelde: zij denken juist meer te wegen en te eten.

Hoogleraar Seidell denkt dat te weinig beweging en een ander eetpatroon de voornaamste oorzaken zijn voor de toename van overgewicht. „De afgelopen 30 jaar zijn Nederlanders wat meer gaan sporten, maar omdat ze het grootste gedeelte van de dag achter de computer en op de bank doorbrengen zijn ze uiteindelijk minder actief dan vroeger. Daarnaast hebben ze een ander eetpatroon: ze ‘grazen’ de hele dag, eten tussendoortjes en ze eten onderweg of warmen een kant-en-klare maaltijd op. Bovendien is het aantal suikerhoudende frisdranken ontzettend toegenomen”.

De combinatie van veel eten en weinig bewegen is funest, meent Seidell. Daarnaast kunnen nog enkele andere factoren een rol spelen: „Slaaptekort wordt vaak geassocieerd met overgewicht, omdat dat de stofwisseling en hormoonhuishouding in de war brengt. Ook komen mannen die stoppen met roken gemiddeld een paar kilo aan”. Enkele andere mogelijke oorzaken als milieuverontreiniging, darmvirussen en de omgevingstemperatuur worden momenteel nog onderzocht.

Overgewicht vergroot het risico op een aantal aandoeningen, waaronder diabetes, hart- en vaatziekten, gewrichtsklachten, bepaalde vormen van kanker, en sociale problemen.