„Ik ging naar de moskeeschool, leerde de Arabische taal zodat ik de Koran kon lezen. Ik deed mijn plichten en diende mijn Allah. Dat was alles wat ik wist en wat ik ook deed.”

Voor de Turkse Yüksel Güllü (28), in Nederland geboren, was het allesbehalve vanzelfsprekend dat ze christen zou worden. Dat het toch gebeurde, kwam doordat de islam haar als puber geen antwoord op levensvragen verschafte. „Vragen zoals: Wat doe ik hier? Wat is het doel in mijn leven? Waar leef ik voor en waar ga ik heen? Ik ging met deze vragen naar de imam, maar kreeg van hem een antwoord dat me gewoon niet aanstond. Hij zei dat ik gewoon mijn plichten moest doen en niet zo veel vragen stellen.”

De jonge Yüksel raakte aan de drugs, deed zelfs een zelfmoordpoging. Haar diepe wanhoop werd opgemerkt door een leerkracht van een basisschool waar ze stage liep. „Zij begon mij te vertellen over een Jezus, een Jezus Die van me houdt en een Jezus Die om mij geeft en dat ik mee moest gaan naar de kerk. Ik vond het belachelijk wat ze zei en reageerde heftig op haar. Ik keek haar aan en zei: Ik ben als moslim geboren en ik zal als moslim sterven, jij blijft weg van mij!”

De woorden die de vrouw sprak, hadden echter meer uitwerking dan Güllü zelf ooit had kunnen bevroeden. Weken later kocht ze een Bijbel en begon te lezen. „Ik startte helemaal aan het begin van de Bijbel. Het was zo duidelijk en zo mooi.”

Ze besloot de stoute schoenen aan te trekken en bezocht een kerk. „Ik zat het hele kerkprogramma op een stoel, geen idee waar ze over zongen of waar ze over praatten, maar het enige wat ik wist is: deze Jezus is echt waar, Hij is echt en ik voel Hem op dit moment. Het was alsof mijn hele leven naar dit punt was geleid. Mijn hele zoektocht ging hier om. Mijn hele leven kwam op de juiste plaats, die zondagochtend op die stoel in die kerk. Ik begreep niks, maar ik kreeg zo’n duidelijkheid. Het voelde alsof ik achttien jaar in een storm was geweest, zoekend naar een licht. En die zondagochtend ontmoette ik het Licht, Jezus, en Hij kalmeerde de storm.”

Dromen en visioenen

Güllü vertelt haar verhaal ook op isaruhallah.nl, een site waarvan ze zelf een van de initiatiefnemers is. De site –geheten naar Koransoera 4:171, waarin Jezus (Isa) de Geest (Ruh) van God (Allah) genoemd wordt– is vorige week gelanceerd om te laten zien dat niet alle ex-moslims in de schaduw van angst en anonimiteit blijven leven. Ze willen uitkomen voor hun Verlosser.

De site is voor Nederlandse begrippen uniek en zeker geen overbodige luxe, benadrukt de Turkse ex-moslima. Anderen kunnen volgens haar door de verhalen bemoedigd worden om óók uit de schaduw te stappen.

Ze verwijst naar een onderzoek in Amerika onder 750 christenen met een moslim­achtergrond. Hoe komt het dat zij christen werden? Het meest gegeven antwoord is dat de moslims persoonlijk ervoeren dat de Bijbel het Woord van God is, bijvoorbeeld doordat een tekst op een bijzondere manier voor hen ging leven. Als tweede motief worden dromen en visioenen over Jezus genoemd, waardoor veel moslims op zoek gaan naar de betekenis daarvan. Het derde motief is de overtuigende levensstijl van christenen in hun directe omgeving.

Volgens Güllü is er geen reden om aan te nemen dat ex-moslims in Nederland andere redenen zouden hebben om christen te worden. „We weten bijvoorbeeld dat de groep die dromen en visioenen krijgt ook in Nederland steeds groter wordt.”

Met de website hoopt ze bij te kunnen dragen aan de versterking van het derde punt: het contact met christenen. „De eerste twee motieven zijn Gods werk, daar kunnen wij –behalve het verspreiden van Bijbels– niets aan doen. Maar dat geldt niet voor het derde motief. Daarom wil ik me steeds af­vragen: Hoe kunnen wij laten zien wie Jezus is? Hoe kunnen wij uitstralen wat wij ervaren met God?”

Niet bang te sterven

Het derde motief –de levensstijl van christenen in de omgeving– vormde ook de schakel tussen God en de Marokkaanse Selma Al Farissi, eveneens betrokken bij de totstandkoming van het platform voor ex-moslims. Net als de Turkse Güllü raakte Al Farissi (37) steeds meer aan het twijfelen over de islam, onder meer doordat haar ouders op bedevaart naar Mekka gingen, terwijl het in hun gezin –dat thuis achter moest blijven– hele­maal niet goed ging.

„Maar mijn interesse werd pas echt gewekt toen ik als ziekenverzorgende een patiënt ontmoette die niet meer zo lang te leven had, een man van begin veertig. Deze man was niet bang om te sterven en wilde heel graag uitleggen waarom hij zo rustig was. Hij vertelde mij over de liefde die God voor ons heeft en hij legde dit uit aan de hand van de liefde die hij voelde voor zijn vrouw. Ik was gefascineerd door zijn verhaal. Maar het meest was ik onder de indruk van zijn liefde voor Jezus en zijn vertrouwen in God.”

Toen Al Farissi korte tijd later voor het eerst ging bidden, wist ze zeker dat ze nu óók bij God hoorde. „Het was net of een hand me uit een diepe put naar boven trok en ik kreeg een warm gevoel in mijn hele lichaam dat te vergelijken was met een warme douche. Ik wist dat ik nu christen was geworden en dat ik opnieuw was geboren.”

De Turkse Güllü noch de Marokkaanse Al Farissi wil zich laten tegenhouden door angst, hoewel de laatste nog niet herkenbaar op de foto wil. „Ik ben absoluut niet bang”, zegt Güllü. „We zijn ook niet tegen moslims; de cultuur van de islam is onze eigen achter­grond. Wij hebben Jezus gevonden, dáár willen we van vertellen.”

Dat het initiatief van de web­site vrijwel samenviel met de vijfde islamitische bekeerlingen­dag (zie kader) is toevallig, aldus Güllü. Wel viel haar al langer op dat „de andere kant” vaker van zich laat horen. „Dat was een van de redenen om onszelf te laten zien en niet langer stil te blijven uit angst om aanstoot te geven. In Nederland mag je gewoon gehoord worden, en wij maken graag gebruik van die mogelijkheid.”

Sociale controle

Het is moeilijk te schatten hoeveel christenen met een moslim­achtergrond er momenteel in Nederland zijn. Insiders gaan uit van maximaal zo’n 8000 bekeerlingen. De meesten van hen zijn zonder enige twijfel Iraniërs. „Daarna komen Turken en Marokkanen”, zegt Güllü, „van de laatsten iets meer dan van de eersten. Kleinere groepen worden gevormd door Somaliërs, Irakezen, Algerijnen en Afghanen.”

Een reden dat er relatief veel Iraniërs tot het christendom overgaan, ziet de Turkse in hun specifieke achtergrond. „Zij hebben vanuit Iran vaak een heel negatief beeld van de islam. Velen van hen krijgen dromen. Bij andere groepen, zoals de Afghanen, zie je dat de sociale controle groter is. Dat bemoeilijkt mensen om uit de islam te stappen. Bij Turken en Marokkanen speelt dat probleem ook wel.”

Toch kan ook een gesloten cultuur uiteindelijk het werk van Gods Geest niet tegen­houden, is de ervaring van Selma Al Farissi. De Marokkaanse heeft op het moment goed contact met haar familie, maar kende ook moeilijke momenten. „Mijn vader zei: Dochter, je bent vanuit het licht naar de duisternis gestapt. Dan is het heel moeilijk om te zeggen: Nee papa, ik sta in het licht en ik hoop dat ik u dat mag laten zien.”

www.isaruhallah.nl voor meer getuigenissen van ex-moslims.

Ex-christen: Ik heb een groot probleem met het offer van Jezus

Niet alleen ex-moslims die christen zijn geworden, timmeren aan de weg. Sterker: nieuwe moslims doen dat al jaren met veel meer stem­verheffing. Vorige week zondag werd in een moskee in Utrecht de vijfde nationale bekeerlingendag gehouden. Volgens de organisatoren kwamen er tussen de 400 en de 500 bekeerlingen opdagen. Daarnaast bekeerden zich vijftien mensen ter plekke door de islamitische geloofsbelijdenis op te zeggen.

Grote motor achter de bekeerlingendag is Jacob van der Blom (34) uit Rotterdam, ooit christen, maar intussen al jaren overtuigd moslim. Hij schat het aantal tot de islam bekeerde Neder­landers op zo’n 15.000. „Dat zijn geen officiële cijfers, maar als je op een bekeerlingendag al 500 man bij elkaar krijgt, zegt dat natuurlijk heel veel.”

Overdreven

Nieuwe moslims wordt geen strobreed in de weg gelegd om hun pas verworven geloof uit te dragen. Kan Van der Blom zich voorstellen dat christenen die voorheen moslim waren tegen veel meer barrières op­lopen? „Nee. Dat kan ik me niet voorstellen. Ik vind dat er heel overdreven wordt gedaan over het gevaar dat tot het christendom bekeerde moslims lopen. In de praktijk heb ik daar nooit iets van gezien. Wat mij betreft hebben ze alle vrijheid.”

Ook op andere punten blijkt Van der Blom er een afwijkende lezing op na te houden. Zo ontkent hij dat er landen zijn waar ex-moslims de doodstraf krijgen. Ook extremisme heeft volgens hem niets met de islam te maken. „Dat is cultureel extremisme, bijvoorbeeld uit Saudi-Arabië, waar je een cultuur hebt van vechten. Maar in het geloven zelf kun je nooit extreem genoeg zijn. Als je de hele dag aan het bidden bent, veroorzaakt dat toch geen problemen?”

Van der Blom erkent dat het juist vaak bekeerlingen zijn die zich ontpoppen tot de meest fanatieke moslims. „Zij springen er in één keer in.”

Of hij zelf fanatiek is? „Als ik ergens voor heb gekozen, en zeker als dat iets is dat zo diep ingrijpt als religie, wil ik dat ook graag uitdragen; ik wil anderen ermee helpen. Of dat fanatiek is of radicaal, dat laat ik aan anderen over om te beoordelen.”

Leger des Heils

Van der Blom zelf heeft een verleden in het Leger des Heils. „Mijn ouders zaten daar; mijn opa en oma waren zelfs kapitein in het Leger. Ik heb op de zondagsschool gezeten en ook op christelijke basisscholen. Mijn moeder zei vaak: Denk aan God; hou in de gaten dat je je gebeden doet.”

De Rotterdammer had naar eigen zeggen al problemen met het christelijk geloof voordat hij de islam leerde kennen. „Een essentieel punt voor mij is de eigen verantwoordelijkheid van mensen. Ik hou ervan om mijn eigen zaakjes te regelen en heb er een groot probleem mee dat Jezus mij moet bevrijden. Toen ik de islam leerde kennen, was dat voor mij een verademing. Ik ben hier helemaal zelf verantwoordelijk voor wat ik doe.”

Een meerderheid van de bekeerlingen heeft volgens 
Van der Blom christelijke wortels, variërend van mensen uit de reformatorische kerken tot rooms-katholieken. „De meesten komen uit een gezin dat van oorsprong katholiek was. Maar vaak deden de ouders al niet zo veel meer aan het geloof. Velen hebben wel een religieuze achtergrond, maar het zijn niet allemaal christenen die op zondag op de eerste rij zaten.”