Slechts één stemronde had de protestant van hervormden huize nodig om zijn vijf concurrenten het nakijken te geven. Van Haersma Buma kreeg, zo heeft het CDA vrijdag bekendgemaakt, 51,4 procent van de uitgebrachte stemmen.

De opkomst bij de CDA-lijsttrekkersverkiezing was 54,9 procent. Volgens het CDA zelf het hoogste opkomstpercentage ooit bij een interne verkiezing. Van Haersma Buma riep daarom vrijdag opgetogen dat daarmee het bewijs is geleverd dat het CDA „nieuw leven” is ingeblazen.

Ontegenzeggelijk heeft de lijsttrekkersverkiezing de partij een boost gegeven. De debatreeks tussen de zes kandidaten bracht veel CDA’ers weer eens in een goede sfeer bijeen. Campagneteams werden geformeerd die partijgenoten bestookten met informatie over hun favoriete kandidaat.

Hoewel de debatten niet veel vuurwerk opleverden, zetten ze het CDA wekenlang achtereen weer op het netvlies bij de kiezers. In diverse peilingen begon het CDA daar al voorzichtig de vruchten van te plukken.

De verkiezingen „hebben het CDA op een meer dan positieve manier onder de aandacht gebracht”, aldus partijvoorzitter Peetoom vrijdag, „door het lef dat de kandidaten hebben getoond om de strijd aan te gaan. Sommigen noemden die strijd tam, maar ik ben er trots op. Heel Nederland weet nu hoeveel talent wij in de partij hebben.”

Met de verkiezing van Van Haersma Buma is er ook een einde gekomen aan het partijleiderloze tijdperk bij het CDA. Sinds het vertrek van Balkenende op 9 juni 2010 heeft de partij geen echte leider meer gehad.

Juist in die periode werd het CDA verscheurd door de vraag of de partij al dan niet met de PVV in zee moest gaan. Na heftige discussies werd daartoe toch besloten. Ook Van Haersma Buma stemde ermee in. En hoewel de kritiek op de samenwerking met Wilders niet verstomde en de gedoogcoalitie voortijdig ten val is gekomen, is Van Haersma Buma daar toch niet op afgerekend.

Integendeel, hij is royaal beloond voor zijn optreden als fractievoorzitter. In die hoedanigheid nam hij in diverse debatten openlijk afstand van de stijl en de ideeën van PVV-leider Wilders. Tegelijkertijd wist hij de dissidenten Ferrier en Koppejan in de fractie te houden; bovendien bleven zij steeds trouw aan de fractielijn.

De CDA-leden hebben volgens Peetoom „een grote blijk van vertrouwen” gegeven aan Van Haersma Buma. De nieuwe lijsttrekker heeft een krachtig mandaat gekregen om, zoals hij zelf zei, „samen te bouwen aan het CDA en samen met het CDA te bouwen aan Nederland.”

Met de keuze voor Van Haersma Buma hebben de CDA-leden gekozen voor degelijkheid, ervaring en betrouwbaarheid. Een lange traditie wordt daarmee voortgezet. Het CDA wil immers te boek staan als de partij waarbij het landsbestuur in goede handen is. Een partij die zorgt voor stabiliteit.

Tegelijkertijd gaat er van het stemmenpercentage van de outsiders Keijzer (26,4 procent) en Wintels (9,5 procent) ook een signaal uit. Ruim een derde van de CDA-leden heeft blijkbaar behoefte aan vernieuwing en avontuur.

Wellicht vrezen zij dat de weinig charismatische Van Haersma Buma –hij haalde bij de laatste Kamerverkiezingen niet meer dan 850 voorkeurstemmen– er niet in zal slagen van het CDA de grootste partij te maken. „En nu maar hopen dat het CDA de kiesdrempel haalt”, luidde vrijdag een van de vele negatieve reacties op internet op de verkiezing van Van Haersma Buma.

De CDA-leden zijn immers niet representatief voor de –potentiële– CDA-kiezers. Bij peilingen onder CDA-stemmers slaagde Van Haersma Buma er niet in een absolute meerderheid te halen en bleek Keijzer een geduchte kanshebber op de winst.

Een blik op de recente geschiedenis wijst echter uit dat de keuze voor een degelijke, saaie lijsttrekker tot spectaculaire verkiezingswinsten kan leiden. Onder Balkenende behaalde het CDA twee keer meer dan veertig zetels. En zo veel zetels zijn tegenwoordig niet eens meer nodig om tóch de grootste partij te kunnen worden.

De eerste verkiezing heeft Van Haersma Buma in elk geval royaal gewonnen.