„Huizenkopers willen graag weten hoe groot hun nieuwe woning is”, zegt Hans Zippro, manager van het fonkelnieuwe Wooniversum van VolkerWessels in Nieuwegein. „Ze willen erdoorheen lopen. Voelen. Bij een nieuwbouwwoning kan dat niet. Alleen op basis van een papieren plattegrondje op schaal is de ruimte moeilijk in te schatten. Veel mensen, met name vrouwen, hebben daar moeite mee. Tja, sorry, dat is gewoon zo.”

Dus bedacht VolkerWessels een plek waar je door een nieuwbouwhuis kunt lopen, als stond het er al. In het centrum kunnen mensen met een zogeheten virtualrealityhelm op het hoofd rondwandelen door een door henzelf ingericht driedimensionaal model van hun potentiële nieuwbouwwoning, op ware grootte.

Een opvallende actie van het bouwbedrijf, dat zich nooit zo bezighield met de verkoop van zijn woningen. Maar het is ze ernst. „Hier is serieus in geïnvesteerd”, knikt Zippro. Enkele miljoenen welteverstaan. VolkerWessels hoopt dat het centrum de muurvast zittende nieuwbouwmarkt wat kan stimuleren. Die markt beleeft zacht uitgedrukt niet z’n beste tijd. De verkoop van nieuwe huizen is de afgelopen tijd gedaald naar 1000 woningen per maand, terwijl dat er in de jaren voor de crisis nog gemiddeld 4000 waren. De in het lenteakkoord aangekondigde btw-verhoging geeft de nieuwbouwsector eveneens een venijnige stoot onder de gordel.

„De verkoop van nieuwbouwwoningen was voor ons nooit zo’n issue”, zegt Zippro. „Kopers waren er altijd voldoende. We hebben dus nooit zo veel onderzoek gedaan naar hun wensen. Vanwege de veranderende markt zijn we dit nadrukkelijker gaan doen.” De bouwgigant begon in 2009, ten tijde van de kredietcrisis, te onderzoeken hoe klanten eigenlijk precies tot een koop kwamen, en vooral: waarom níét. „De afhakers zijn minstens zo interessant als de kopers.” Twee dingen sprongen eruit: mensen willen aanschouwelijk hebben hoe groot hun woning is en ze kopen een huis weliswaar overwogen, maar zeker niet zonder emotie. Zippro: „Hoe vaak hoor je niet: „Toen ik over de drempel stapte, wist ik het al. En ik had nog niet eens boven gekeken.”” Kopen mensen een nieuwbouwhuis, dan moet die emotie uit een boekje komen, wat vrijwel onmogelijk is. Dit centrum, volgestouwd met digitale techniek, moet daarin verandering brengen.

De hal waar het allemaal gebeurt is groot en donker. In een hoek van de ruimte staat een tafel waarop Zippro een plattegrond op schaal van een woonlaag van een nieuw te bouwen huis in Oud-Beijerland laat zien. Op de vloer van de hal verschijnt de plattegrond op ware grootte. Met wat schaalmeubeltjes deelt Zippro snel de woning in. Bankje hier, stoeltje daar, kastje rechts. Die meubels verschijnen ook op de plattegrond in de hal, die tot leven komt zodra de 3D-helm opgaat.

Rondwandelen met bril voelt aanvankelijk alsof je op een zeeschip staat in een fikse deining en het blikveld is aanzienlijk kleiner dan dat van het blote oog, maar na even acclimatiseren is het alsof je je werkelijk door een woonkamer beweegt. Het plafond bevindt zich op ware hoogte, je kunt door de ramen kijken, al is het dan nog zonder uitzicht. „Over een tijdje kunnen we ook de tuin laten zien”, zegt Zippro.

De trap oplopen lukt niet natuurlijk, maar wel kan Zippro ook de tweede woonlaag in de hal projecteren, of de derde. Op de achtergrond klinkt huiselijk gedruis. Vogeltjes kwetteren, een wc spoelt door. Alleen de geur van versgebakken appeltaart ontbreekt.

Bezoekers kunnen net zolang schuiven met meubels en stijlen, en uitbouwopties proberen tot ze eruit zijn, aldus Zippro. Daarna mogen ze even bijkomen aan de bar, waarna een styliste hen rondleidt door zogeheten sfeerkamers die de nieuwste trends op woongebied laten zien. De klanten krijgen ten slotte een interieuradvies op maat. Nee, VolkerWessels is er niet opuit zijn klanten vloeren of keukens te verkopen, benadrukt Zippro, maar ze te inspireren.

Inmiddels kunnen twintig van de zeventig nieuwbouwprojecten van de bouwreus in Nieuwegein ‘beleefd’ worden. Vandaag ontvangt Zippro voor het eerst consumenten. Sebastiaan van den Berg (30) en Casandra van de Werken (28) zijn net klaar met hun 3D-ervaring. Zinvol, vonden ze, al gaf ze niet de doorslag. Tekenen gaan ze toch wel. De twee deinzen er niet voor terug om in deze tijden wat nieuws te kopen. Het stel woont nu in een tussenwoning in Oud-Beijerland en verkast straks naar een nieuwbouwwoning van 160 vierkante meter, ter waarde van een kleine 3 ton. „We keken vooral naar het effect van een eventuele uitbouw. Dat was wel nuttig”, zegt Van den Berg. „Je kunt goed zien hoeveel extra ruimte dat biedt in de woonkamer”, aldus Van de Werken. „We hebben een hoekbank, maar straks kunnen we er wel twee kwijt.”