Familie moet aan de slag in zorgcentra
„Er moet een omslag komen in het denken over de ouderenzorg”, vindt Aad Koster, directeur van ActiZ. „Mantelzorgers en vrijwilligers zijn bij uitstek geschikt om welzijnstaken te verrichten en daar draait het vooral om in de zorg.” De vereniging ActiZ vertegenwoordigt bijna driekwart van de verpleeg- en verzorgingshuizen en thuiszorginstellingen.
Volgens Koster wonen er op dit moment bijna 200.000 mensen in verpleeg- en verzorgingshuizen. „Het beroep op de zorg zal alleen maar toenemen. We moeten daarom nu nadenken over veranderingen om de zorg die nodig is te kunnen blijven bieden.”
De ActiZ-directeur kijkt daarbij nadrukkelijk naar familieleden van zorgvragers. Hij scheert deze mensen niet over één kam: „Ik spreek degenen aan die heel weinig doen. Het hoeft niet zo te zijn dat je elke dag uren voor een ander bezig bent, maar er is meer mogelijk dan we denken. Om dit te realiseren is medewerking van andere bedrijfstakken nodig, bijvoorbeeld via de invoering van flexibele werktijden.”
Koster ventileerde zijn mening vorige week in EenVandaag. De tv-uitzending sloot aan bij de ActiZ-campagne ”Het Nieuwe Ouder Worden”. Deze krijgt onder andere vorm via een aantal debatten. Daarin komt aan bod dat de kosten in Nederland het hardst stijgen van alle Europese landen. Dat er een nieuwe oudere opduikt, een senior die langer gezond, actiever en zelfstandiger is dan vroeger, en welke maatschappelijke gevolgen dit heeft.
In EenVandaag waren ook beelden te zien uit Het Zonnehuis in Vlaardingen, waar sinds 2009 het systeem Zorggemeenschap in zwang is. Dit verpleeghuis maakt deel uit van Nieuwe Maas. Behalve 1000 werknemers zetten zich 600 vrijwilligers in voor de bewoners van de huizen die tot deze zorgcombinatie behoren.
Volgens de betrokkenen bij het nieuwe systeem is het levensgeluk van de cliënten dankzij Zorggemeenschap toegenomen en beschikt het zorgpersoneel over meer tijd voor de eigenlijke taken. Directeur Mark Janssen van Nieuwe Maas: „We kijken nadrukkelijk naar wat bewoners zelf kunnen en willen, en vragen de omstanders wat zij kunnen betekenen om de wensen van onze cliënten te realiseren. Vrijwilligers zijn onmisbaar om extra dingen te kunnen doen, maar zijn ook van waarde wanneer ze koffiedrinken en een praatje maken.”
Volgens ActiZ is in andere landen veel meer zorg in handen van familie en vrienden. De roep om dit ook in Nederland te realiseren, klinkt breder. Onder anderen van hoogleraar ouderenzorg Jan Hamers. Volgens hem brengen mensen een familielid vandaag de dag naar een instelling en verwachten ze dat de zorg er voor 100 procent gegarandeerd is. „We kunnen blijven roepen hoe slecht die zorg is, maar hoe reëel zijn onze eisen?” vroeg de hoogleraar zich vorige week in de Volkskrant af. In zijn ogen dienen familie of vrienden ervoor te zorgen dat een cliënt beweegt en kan een zorginstelling alleen niet aan het hoge verwachtingspatroon beantwoorden. „Burgers moeten hun eigen verantwoordelijkheid nemen.”