„Mensen die een beroerte hebben gehad, maken als het ware een rouwproces door”, zegt Kouwenhoven. „Ineens is bijvoorbeeld een deel van hun lichaam verlamd of hebben ze spraakproblemen.”

Jaarlijks krijgen in Nederland ongeveer 41.000 vooral oudere mensen een beroerte. Die ontstaat onder meer door dichtslibbende vaten, waardoor de hersens onvoldoende bloed krijgen. Rokers en mensen met overgewicht lopen extra risico. Zo’n 10 procent van de mensen die een beroerte krijgen, komt in aanmerking voor revalidatie in een revalidatiecentrum. Gemiddeld duurt het traject twee maanden. Anderen kunnen bijvoorbeeld in een verpleeghuis revalideren.

Het is Belangrijk om zo snel mogelijk met revalidatie te beginnen. „De eerste weken is de kans op herstel het grootst. Daarom moeten we juist in die periode oefenen. Zodat iemand weer meer zelfstandig wordt, bijvoorbeeld bij wassen, aankleden en lopen.”

Niet alleen kampen mensen met verlamming van ledematen, meer dan eens treden ook taalproblemen op. „Mensen kunnen niet op de juiste woorden komen. Ze zeggen tafel, maar bedoelen stoel. Om hun weer te leren communiceren, gebruiken we bijvoorbeeld een gespreksboek met plaatjes. Het komt ook voor dat mensen moeite hebben met het verwerken van informatie in één keer. Dan moet je een vraag als: „Denkt u thuiszorg nodig te hebben?”opknippen in sleutelwoorden: „Thuiszorg?” en „Nodig?””

Ook kunnen er problemen zijn met handelingen. „Iemand doet de dingen niet meer in de juiste volgorde. Hij trekt zijn onderbroek over zijn broek aan, of kamt zijn haren met een tandenborstel. In dergelijke gevallen trainen we revalidanten met behulp van een stappenplan met tekst of foto’s. Bijvoorbeeld: Pak de onderbroek. Doe de broek aan. Trek het T-shirt aan.”

Kouwenhoven vindt het boeiend om mensen na een beroerte verder te helpen. „Deze groep gaat in principe niet achteruit, afgezien van complicaties. Het geeft voldoening als mensen weer meer kunnen bewegen. We proberen wel reëel te zijn over de verwachtingen. Het functioneren wordt meestal niet meer zoals het was.” Ze hoopt dat in de toekomst revalidanten nog meer geholpen kunnen worden. „Er is steeds meer kennis over het verminderen van spasticiteit bij mensen na een beroerte. Neem bijvoorbeeld het injecteren van een spierverslappend medicijn in de beenspieren. Daardoor kan iemand soms weer beter lopen.”

Dit is deel 4 in een serie over revalidatiecentrum De Hoogstraat in Utrecht.