Het is geen verrassing dat vooral de economische crisis de mensen somberder stemt. Nu verwacht 65 procent van de ondervraagden dat de economie het komende jaar verslechtert. Vorig jaar was dat 21 procent.

Een paar conclusies zijn uit zo’n onderzoek te trekken. In de eerste plaats moeten we maar eerlijk toegeven dat deze onderzoeken nu niet direct buitengewoon zinnig zijn. Het feit dat we nu in een flinke crisis zitten terwijl verleden jaar nog maar 21 procent van de ondervraagden verwachtte dat het economisch slechter zou gaan met ons land, maakt duidelijk dat dit soort onderzoeken weinig voorspellende waarde heeft.

In de tweede plaats kun je gerust stellen dat uit de uitkomsten van dit onderzoek blijkt dat mensen zich vooral laten leiden door thema’s die op dit moment in het nieuws zijn. Het zou wel een beetje wonderlijk zijn als, met al het nieuws over een kabinet dat naarstig zoekt naar vele miljarden euro’s aan bezuinigingen, de ondervraagden de verwachting zouden uitspreken dat het de komende tijd wel beter zal gaan met de economie.

In de derde plaats is het opvallend dat het toch steeds weer het materiële is dat onze kijk op de toekomst zo grondig kleurt. Hoe we ons voelen, heeft blijkbaar heel veel van doen met wat we in de portemonnee hebben of het komende jaar denken te krijgen.

Nu moeten we daar ook weer niet te hard over oordelen. Want het spreekt voor zich dat je met grote zorg naar de toekomst kijkt als je bijvoorbeeld geen werk hebt, ontslagen bent of mogelijk geen verlenging van je tijdelijk contract krijgt. Dan ineens zie je weer hoe bijzonder het is als we ons niet druk hoeven te maken over ons inkomen. Iemand die ernstig ziek wordt, ervaart dat, op een andere manier, nog intenser. Dan schakel je, om het zo te zeggen, nog een keer terug. Dan gaat het niet meer om inkomen, maar om je gezondheid.

In onze westerse maatschappij zijn we bovengemiddeld gefocust op het materiële. En dan hoeven we ook als christenen, over het algemeen genomen, bepaald niet naar anderen te wijzen. Zouden de uitkomsten van het onderzoek van het SCP echt veel anders zijn geweest als het alleen onder christenen was uitgevoerd? Of alleen onder lezers van deze krant?

Toch behoren juist christenen een ander kompas te hebben waarop ze richting de toekomst reizen. Dat kompas kan nooit het saldo van de bankrekening zijn, of het getal dat vermeld wordt op het salarisstrookje. Vreemdelingschap in de wereld betekent toch niet alleen dat je je anders gedraagt of kleedt dan je medelanders?

Juist de komende week, die vanwege Goede Vrijdag wel de Goede Week genoemd wordt, staan we stil bij het feit dat het leven van een christen ten principale niet bepaald wordt door de munt, maar door het kruis.