Het kabinet wil dat mensen met een IQ boven de 70 geen aanspraak meer kunnen maken op zorg volgens de Algemene Wet Bijzondere Ziektekosten (AWBZ). Maar het SCP concludeert dat het lastig is om het IQ exact vast te stellen. Bovendien hebben zwakbegaafden (IQ tussen 70 en 84) en licht verstandelijk gehandicapten (IQ tussen 50 en 69) vaak dezelfde vraag naar zorg. Van beide groepen heeft ongeveer een derde langdurig verblijf in een instelling nodig.

Het SCP vermoedt dat 33.000 zwakbegaafden getroffen zullen worden door de zogenoemde IQ-maatregel. Zij zouden dan bij jeugdzorg, de GGZ of de WMO uitkomen voor hun zorg.

In 2009 hadden 164.000 mensen recht op AWBZ-zorg voor verstandelijk gehandicapten, tegen slechts 80.000 in 1998. Deze zorg kostte in 2009 ongeveer 6,2 miljard en vormde daarmee een kwart van de totale uitgaven aan de AWBZ.