Hoe zinvol is het zoveelste ”Jaar van”? Senioren kruipen vandaag de dag niet massaal achter de geraniums. Velen blijven na hun pensionering bezig, onder andere als vrijwilliger. Met het actief ouder worden, lijkt dus niet zo veel mis. De EU koos het jaar echter niet alleen met het oog op vrijwilligerswerk, maar ook in de hoop dat lidstaten voorwaarden scheppen voor werkgelegenheid en vorming. Daardoor kunnen senioren langer blijven werken en hun kennis delen. De actieve bijdrage die ouderen aan de samenleving leveren, moet bijdragen aan de solidariteit tussen generaties. Die verhouding tussen oud en jong kan her en der wel wat smeerolie gebruiken. Al was het maar op het terrein van bejegening, waardering en het gebruikmaken van elkaars ervaring.

Dat laatste gebeurt bij het Gilde Amsterdam, aldus directeur Annemarie Bevers. Er werken bijna duizend jonge en oude vrijwilligers, die mensen uit alle leeftijdsgroepen bedienen. Ze geven onder meer taallessen en verzorgen rondleidingen door Amsterdam. Bevers typeert de samenwerking tussen jong en oud als een win-winsituatie. „Vrijwilligerswerk biedt de kans nieuwe mensen te ontmoeten en maatschappelijke binding te behouden.”

Bevers sprak eind vorige maand in de Amsterdamse Vrije Universiteit op een conferentie die was georganiseerd door het Nederlands Platform voor Onderwijs Innovatie en Talentontwikkeling. Het platform vond het EU-thema belangrijk genoeg om een conferentie aan de solidariteit tussen de generaties te wijden.

Jaap Molenaar (81) vertelde over zijn ervaringen bij het Gilde Amsterdam. Hij ontmoet mensen uit alle hoeken van het land en uit alle lagen van de bevolking. De vrijwilliger is ook in zijn sas met de taallessen die hij verzorgt. Molenaar beleeft ze vooral als een ontmoeting tussen culturen, waarbij gewoonten en gebruiken worden uitgewisseld. „Ik leer over het leven in Karachi of Buenos Aires.”

Mieke Janssen van de stichting Diversity Community maakte tijdens de conferentie in Amsterdam duidelijk waarom niemand met de armen over elkaar moeten blijven zitten. Er bestaat volgens haar in 2020 in Nederland een tekort van 100.000 arbeidskrachten in zorg, techniek en landbouw. En er zijn door de vergrijzing in 2050 voor iedere gepensioneerde nog net twee mensen aan het werk. In de jaren 70 waren dat nog zeven werknemers.

Janssens stichting wil het respect tussen mensen bevorderen. Solidariteit is in haar ogen „een kwestie van hoop, vertrouwen en een beetje geluk.” Uit de discussie tijdens de conferentie kwam naar voren dat gevoel voor solidariteit vooral iets is wat je van huis uit meekrijgt. Als het EU-thema ertoe leidt dat meer ouders hun kroost respect voor ouderen bijbrengen, is er al een wereld gewonnen.