Dat maakte minister De Jager bekend na afloop van het beraad met zijn Europese collega’s. Begin december zetten 26 van de 27 EU-lidstaten de hoofdlijnen al op papier. Alleen Groot-Brittannië deed niet mee. De afgelopen weken is gewerkt aan de uitwerking. De Jager sprak van een „historisch pact.”

Over een aantal punten zullen de regeringsleiders op hun top van begin volgende week de laatste knopen doorhakken. Zo moeten zij bepalen hoeveel landen het verdrag moeten ratificeren om het van kracht te laten worden.

De Jager bestempelde het verdrag als „misschien wel het strengste budgettaire pact ter wereld.” De staatsschuld mag niet meer dan 60 procent van het bruto binnenlands product (bbp) bedragen en het begrotingstekort mag de 3 procent niet overschrijden. Volgens de minister zijn er geen landen die hebben aangegeven dat dit voor hen onhaalbaar is. „Het is niet meer alleen een papieren afspraak, het is ook tussen de oren komen te zitten. Landen zijn er zich van bewust dat het zo niet langer kan.”

De ministers van Financiën besloten maandagavond verder dat het beoogde permanente noodfonds, het Europees Stabiliteit Mechanisme (ESM), deze zomer in werking treedt. Zij bereikten een akkoord over de algemene voorwaarden van het fonds.

Het komt een jaar eerder dan aanvankelijk gepland. Het ESM heeft tot dusver een vuurkracht van 500 miljard euro. In maart zal bekeken worden of deze capaciteit voldoende is. De krant Financial Times meldde maandag dat Duitsland nu toch bereid is tot een vergroting ervan.

Een meerderheid van minimaal 85 procent neemt beslissingen over de hulpprogramma’s van het fonds. Landen die het begrotingsverdrag niet ondertekenen, kunnen geen beroep doen op steun.

De ministers gaven Griekenland de boodschap mee dat het meer moet doen om zijn schuldenproblemen op te lossen. Hervormingen en bezuinigingen worden niet snel en vergaand genoeg doorgevoerd en bovendien hebben maandenlange onderhandelingen met de banken over de afschrijving op staatspapier nog niet geleid tot een akkoord. Het land moet harder aan de slag.

De Jager sprak van „een stevige boodschap met kritische vragen, en dan zeg ik het nog vriendelijk.” Er is volgens hem te weinig gedaan aan hervormingen om te komen tot een houdbare schuld. De Luxemburgse premier en voorzitter van de vergadering van ministers van Financiën van de eurolanden, Jean-Claude Juncker, zei dat Griekenland snel met een ambitieus plan moet komen.

Tevens stuurden de ministers Griekenland terug naar de onderhandelingstafel met de banken. Een akkoord over een afwaardering van hun vorderingen is voorwaarde voor het krijgen van nieuwe financiële steun. Hopelijk weet Athene binnen een paar dagen tot overeenstemming te komen, zo spoorde Juncker de Grieken aan.

Volgens hem moeten de banken, verzekeraars en hedgefondsen na de afboeking genoegen nemen met een lagere, zogeheten couponrente op de resterende schuld. Zondagavond hadden de banken hun laatste voorstel op tafel gelegd. Daarin wilden zij niet verder zakken dan tot een rente van 4 procent. „De banken moeten een groter offer brengen”, aldus De Jager.

De Griekse onderhandelaars geven zichzelf nog drie weken de tijd om met de financiële instellingen een akkoord te sluiten. Rond 13 februari moet er een deal zijn. Dat meldden Griekse bronnen maandag.