”Lift niet gebruiken. Gevaar voor stroomuitval”. Het bordje op de liftdeur van de buitenlandse persvereniging in Rome sprak gisteren boekdelen. Op de gesloten schuifdeuren van de buurtsupermarkt hing een slordig geschreven mededeling: ”Gesloten. Black-out”.

Binnen was het donker. Het Romeinse dagblad Il Messaggero trok gisteren een volle pagina uit voor een schema waarop stond in welke buurt en op welk tijdstip de grootste kans op stroomuitval bestond. In het Noord-Italiaanse gewest Lombardije kregen scholieren van 1000 scholen voorlichtingspakketten uitgereikt waarin werd uitgelegd hoe zuinig met energie om te gaan. Op tv worden vanaf morgen reclames uitgezonden waarin de overheid waarschuwt zuinig te zijn met water en elektriciteit. ”Als je van het leven houdt, ben je zuinig met water” luidt de bijbehorende slogan.

Italië loopt wegens de aanhoudende droogte op zijn tenen om aan de vraag naar water en elektriciteit te voldoen. De records worden dagelijks gebroken. Gisteren noteerde de thermometer een maximum van 43,8 graden; dat kwik werd in Noord-Sardinië genoteerd. In Rome heeft het sinds 21 april niet meer geregend. De waterstand van de Po, de belangrijkste Italiaanse rivier, is in honderd jaar niet zo laag geweest. Vakantiegangers zonnebaden dezer dagen op de drooggevallen rivierbodem van kleine rivieren die de Po van water zouden moeten voorzien. Niet eerder sinds de Tweede Wereldoorlog is de nood zo hoog.

Al met al viel de stroomuitval, waarvoor dagelijks in de media wordt gewaarschuwd, gisteren nog mee. Dat was in Noord-Italië onder andere te danken aan de stroomtoevoer van 300 megawatt van een Franse elektriciteitscentrale. Aan grote bedrijven die voor hun productie niet al te zeer afhankelijk zijn van energie werd gisteren niet geleverd.

In ruil krijgen deze ondernemingen forse kortingen op hun energierekening. Bovendien zijn sinds zondag grote waterbekkens in de Alpen geopend waardoor het waterpeil van de Po de komende dagen met maximaal 20 centimeter moet stijgen. Daardoor kunnen energiecentrales beter functioneren, omdat zij nu nog een gebrek hebben aan koelwater.

Guido Bertolaso, hoofd van de burgerbeveiliging, zei gisteren voor een parlementscommissie te hopen dat de toestroom uit de bekkens genoeg verlichting zal bieden tot 3 augustus. Vanaf die datum zal de vraag naar energie en water afnemen, omdat veel bedrijven wegens de vakantie dan sluiten en veel landbouwgrond geen irrigatiewater meer nodig heeft.

Bertolaso waarschuwde voor de kans op hevige onweersbuien die optreden als vanuit het noorden koufronten in botsing komen met de warme luchtmassa die al weken boven Italië -en elders in Europa- ligt. Zijn waarschuwing werd gisteren rond het middaguur in Noordoost-Italië gevolgd door een korte maar hevige hagelbui die veel materiële schade veroorzaakte. Maar kortstondige onweersbuien bieden niet de oplossing voor de waterschaarste. Daarvoor moet het langdurig regenen. Bertolaso voorspelt voor het najaar grote watersnood, zoals in 2000, toen een uitzonderlijk droge zomer werd gevolgd door een nat najaar met enorme overstromingen.

De enige die het hoofd -niet alleen spreekwoordelijk- koel houdt is paus Johannes Paulus II. Tijdens de audiëntie van gisteren ontleende de paus zijn catechese aan Psalm 146: „Het eerste teken van goddelijke liefde is de regen die de aarde vruchtbaar maakt.” Een teken aan de wand is dat de Psalm in zekere zin slaat op het droge klimaat van het Heilige Land. Italië echter is een van de landen waar de toevloed van water het grootst is ter wereld. Kennelijk is die overvloed niet voldoende in een land waar het water lange tijd niet op kon.