Velds werkt al zo’n vijftien jaar in Oldenkotte onder patiënten die soms zware delicten zoals moord of misbruik op hun geweten hebben. „Ook binnen de kliniek kunnen deze mensen gewelddadig zijn. Ze kunnen brand stichten of de inboedel kort en klein slaan. Daarom is de inrichting van de kamers op de afdeling intensieve zorg sober. Weinig prikkels of kleuren en het bed zit aan de vloer geschroefd.”

Het werk van een sociotherapeut op Velds’ afdeling is niet zonder gevaar. „Als bij een patiënt de stoppen zijn doorgeslagen of als op voorhand duidelijk is dat iemand gevaarlijk is, gaan we met zo veel mogelijk medewerkers naar zijn kamer. Met een paar man kun je een agressieve patiënt in bedwang houden. Om uit de kamer te komen, kennen we een procedure waarbij we de benen van de patiënt in een deken wikkelen zodat we met z’n allen op tijd de deur kunnen bereiken. De agressie kan soms zo hevig zijn dat we genoodzaakt zijn iemand slechts door het luikje van de deur van eten en drinken te voorzien. Als we echt in de problemen komen, kunnen we de hulp inschakelen van een speciaal bijstandsteam.”

Het grootste gevaar ontstaat als een gewelddadige patiënt over een wapen beschikt. „In blinde woede kunnen ze van een afgebroken stoelpoot een levensgevaarlijk wapen maken. Ooit was er iemand die een tandenborstel net zolang had bijgevijld totdat het ding een scherpe punt had. Gelukkig is het goed afgelopen.”

De vraag rijst of er voor patiënten die intensieve zorg nodig hebben nog hoop is. Velds: „Bij de meesten slaat de behandeling goed aan. Er blijft echter altijd een categorie die niet in de maatschappij kan terugkeren. Zij gaan naar de longstay. Dat is een ingrijpende beslissing, omdat je iemand daardoor min of meer levenslang opsluit. Sommige patiënten willen het ook zelf, omdat ze de druk van een behandeling niet meer aankunnen.”

Velds houdt afstand tot haar patiënten door bijvoorbeeld nooit te amicaal te worden en geen privégegevens uit te wisselen. „Met patiënten kun je beter ook niet praten over een vakantie die zo geweldig is bevallen. Zo’n opmerking kan totaal verkeerd vallen.”

Het werk van Velds vergt weliswaar veel energie, maar toch kan ze haar zinnen na werktijd goed verzetten. „Anders zou je het in Oldenkotte nog geen week uithouden.”

Dit is het tweede deel in een serie over tbs-kliniek Oldenkotte, haar medewerkers en patiënten.