De nieuwe eurocommissaris moet wat het kabinet betreft toezien op de naleving van gemaakte begrotingsafspraken en ook maatregelen kunnen afdwingen als landen boven de afgesproken grenzen van het begrotingstekort of de staatsschuld zitten.

Het kabinet wil ook straffen invoeren voor landen die in gebreke blijven en weigeren te bezuinigen en te hervormen. Dan volgen wat Rutte betreft sancties zoals het inhouden van Europese subsidies of het verlies van stemrecht. Wie zich niet wenst te schikken in het strenge regime, kan beter de eurozone verlaten, vindt het kabinet.

Behalve Duitsland hebben ook landen als België en Finland zich al positief uitgelaten voor het Nederlandse voorstel voor een aparte eurocommissaris begrotingszaken. De Europese Commissie reageerde in eerste instantie terughoudend toen het kabinet de plannen een maand geleden presenteerde.

In de persconferentie liet Merkel merken dat banken zich waarschijnlijk verder moeten herkapitaliseren. Als dat niet lukt, moeten overheden bijspringen. Als een land op eigen kracht een bank niet kan redden, pas dan is er een rol voor het noodfonds voor de euro EFSF, maar alleen op voorwaarde dat het land dan wel structurele hervormingen doorvoert, betoogde de bondskanselier.

Rutte stelde dat er geen wondermiddelen zijn die Europa uit de schuldencrisis kunnen halen. „Het is een zaak van de lange adem.” Belangrijk daarbij is dat regeringen zorgen voor gezonde overheidsfinanciën. Ook moeten ze „de groeimachine” weer aan zetten.

Rutte noemde het in dat kader heel belangrijk dat de 17 eurolanden nauw blijven optrekken met de tien landen die wel in de EU zitten, maar niet de euro als munt hebben, zoals Zweden en het Verenigd Koninkrijk.