Ieder jaar trekken zo’n 150 predikanten, evangelisten, theologiestudenten en docenten godsdienst uit de gereformeerde gezindte zich een paar dagen terug in de bossen van Elspeet. Eind augustus vindt daar in conferentiecentrum Mennorode de driedaagse Haamstedeconferentie plaats. Op het programma staan steevast tien lezingen, waarbij onder meer Bijbelse, pastorale en kerkhistorische onderwerpen aan bod komen. Het doel: geestelijke en pastorale toerusting, maar ook onderlinge ontmoeting.

Het grote voorbeeld voor de Haamstedeconferentie is de Leicesterconferentie in Engeland. In de jaren zeventig en tachtig staken steeds meer predikanten en theologiestudenten uit de Gereformeerde Bond in de Nederlandse Hervormde Kerk, de Christelijke Gereformeerde Kerken en –in mindere mate– de Gereformeerde Gemeenten de Noordzee over voor een bezoek aan dit jaarlijkse congres. „Op een vroege maandagmorgen in april ontmoetten zij elkaar op de veerboot en trokken in een sterke geestelijke verbondenheid enkele dagen met elkaar op”, zegt De Visser in zijn woonkamer in Middelharnis. „Zo groeide bij de Nederlandse deelnemers het verlangen om een dergelijke conferentie, met dezelfde formule, ook in Nederland te houden.”

In september 1985 was het zo ver. Een stuurgroep, met leden uit de Gereformeerde Bond, de Christelijke Gereformeerde Kerken en de Gereformeerde Gemeenten, organiseerde in conferentieoord De Burght in het Zeeuwse Haamstede de eerste bijeenkomst. Later vonden de ”Haamstedeconferenties” plaats in de Talmahoeve in Garderen en in Mennorode in Elspeet.

In de beginperiode lag het aantal bezoekers iets onder de 100 personen. Dat is in de loop van de jaren gestegen naar ongeveer 150 deelnemers. Volgens De Visser, die ieder jaar zo’n 550 uitnodigingen verstuurt, komen de meeste deelnemers (32 procent) uit hervormde gemeenten in de Protestantse Kerk. Een kwart van de bezoekers is afkomstig uit de Hersteld Hervormde Kerk, 24 procent uit de Christelijke Gereformeerde Kerken en 17 procent uit de Gereformeerde Gemeenten. Er komen ook enkele predikanten uit de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt, en ook de doopsgezinde ds. A. T. Moussault is een vaste bezoeker.

Verontruste vrijgemaakten spreken van een „verrassende herkenning” met kerkleden uit de kringen van de Haamstedeconferentie. Een nieuwe doelgroep?

„De stuurgroep streeft niet naar actieve verbreding. Ook het slechten van kerkmuren is niet een van onze doelstellingen. Maar dat wil niet zeggen dat er geen diep verlangen leeft naar méér kerkelijke eenheid. Iedereen die dit verlangen en de Schriftuurlijk-bevindelijke prediking met ons deelt, is van harte welkom.”

Honderdvijftig theologen uit verschillende kerkverbanden. Worden controversiële onderwerpen bewust gemeden?

„Op de Haamstedeconferentie is gelukkig sprake van grote geestelijke herkenning en eenheid. Negatieve discussies komen eigenlijk nooit voor. Natuurlijk, we houden geen lezingen over twee of drie verbonden, om maar iets te noemen. De stuurgroep heeft het verlangen om in overeenstemming met Schrift en belijdenis te spreken. Binnen die ruimte kunnen alle deelnemers zich vinden.”

Het Samen op Wegproces en de vorming van de Protestantse Kerk in Nederland in 2004 leverde volgens De Visser wél spanning op. „Vanuit de stuurgroep is er toen alles aan gedaan om onderlinge verwijdering zo veel mogelijk te voorkomen. De broeders werden ertoe opgeroepen de opgelopen wonden niet onnodig te vergroten. Dat heeft in de praktijk gunstig gewerkt, al blijven die wonden schrijnen.”

Adriaan de Visser is vooral de man achter de schermen?

„De organisatorische taken zijn verdeeld tussen Wim Donkersloot uit Sommelsdijk en mij. Ik onderhoud onder meer de contacten met de deelnemers, beheer de financiën en het adressenbestand en verstuur de uitnodigingen. Op de conferentie zelf probeer ik een goede gastheer te zijn en het ieder zo veel mogelijk naar de zin te maken.”

Hoe ervaart u de Haamstedeconferentie zelf?

„Ik bewaar goede herinneringen aan ds. Th. van Stuijvenberg, predikant van de Gereformeerde Gemeenten, die met niet al te overspannen verwachtingen voor een dag naar de conferentie kwam. Hij werd echter onder een lezing van ds. A. Beens zó diep in het hart geraakt dat hij zijn vrouw belde om te zeggen dat hij die avond niet naar huis kwam maar de hele conferentie zou blijven.

Maar in het bijzonder staan mij de vele momenten bij dat de Heere met Zijn Geest duidelijk aanwezig was. Wanneer de lector, door de liefde van Christus vervuld, boven zichzelf werd uitgetild en Hem mocht uitschilderen in al Zijn dierbaarheid, schoonheid en gewilligheid om diep verloren zondaren te behouden. Dan kon je een speld horen vallen en verlieten we stil de zaal, in diepe verwondering over Gods genade en barmhartigheid.”

De Visser

Adriaan de Visser wordt op 17 februari 1938 geboren in Aagtekerke. Tot zijn 22e jaar werkt hij bij zijn vader op de boerderij. Daarna is hij 36 jaar lang actief in verschillende functies bij de Rabobank in zijn woonplaats Middelharnis. De Visser, lid van de Gereformeerde Gemeenten, dient de gemeente Middelharnis van 1964 tot 1984 als ouderling. Ook is hij bestuurslid van het Contactorgaan Gereformeerde Gezindte (COGG). De Visser is sinds 1988 betrokken bij de organisatie van de Haamstedeconferentie. Hij is getrouwd, heeft drie kinderen en twaalf kleinkinderen.