Alle ogen op Bernanke
AMSTERDAM (ANP) – Alle ogen zijn vrijdag opnieuw gericht op de Amerikaanse centralebankpresident Ben Bernanke. Na de explosie van onrust op de financiële markten van de afgelopen maand is de grote vraag of hij zijn toespraak tijdens de jaarlijkse conferentie van centrale bankiers in Jackson Hole ook dit jaar aangrijpt om nieuwe stimuleringsmaatregelen aan te kondigen.
Vorig jaar gaf Bernanke in het mondaine skioord in de staat Wyoming de aanzet tot een nieuwe ronde van stimuleringen, waarbij de Federal Reserve voor 600 miljard dollar in het financiële systeem pompte. Dat programma (QE2 gedoopt) is inmiddels afgerond, maar de vooruitzichten voor de Amerikaanse economie zijn nog altijd zwak. De economische groei is dit jaar sterk teruggevallen en de werkloosheid is onverminderd hoog.
Economen betwijfelen echter of Bernanke zijn troeven al deze week op tafel legt. Door alle eerdere maatregelen nam de balans van de Fed in de afgelopen jaren al toe tot de ongekende omvang van 2900 miljard dollar (ruim 2000 miljard euro). Gevreesd wordt dat de enorme vloed aan kapitaal zich op termijn vooral vertaalt in stijgende prijzen. In het afgelopen jaar is de inflatie in de VS al toegenomen tot bijna 4 procent. De kerninflatie, de graadmeter die geen rekening houdt met prijzen van voedsel en energie, nadert het door de Fed nagestreefde maximum van 2 procent.
Het is dan ook niet denkbeeldig dat Bernanke de markten teleurstelt met een speech zonder concrete toezeggingen. „Iedereen staat klaar voor een significante wijziging in het beleid, maar wij denken dat er een grotere verslechtering nodig is voor QE3”, zei een onderzoeker van Bank of New York Mellon tegen persbureau Reuters. „Uiteindelijk komt er een nieuwe ronde, omdat de Amerikaanse economie dat nodig heeft”, aldus een collega van economisch onderzoeksbureau RCM. „Maar de aankondiging komt niet noodzakelijkerwijs vrijdag.”
Hoewel de centrale bank onafhankelijk is, kan Bernanke ook rekenen op forse politieke tegenwind als hij zijn beleid verder versoepelt. De Republikeinse presidentskandidaat Rick Perry stelde vorige week zelfs dat de Fed-president „hoogverraad” zou plegen als hij voor de verkiezingen van volgend jaar de geldpersen opnieuw zou laten draaien.
Het gebrek aan tastbaar resultaat van QE2 maakt het besluit tot nieuwe maatregelen ook steeds moeilijker. „Investeerders worden cynischer”, aldus een bankier in Chicago. „Centralebankiers en regeringen lijken steeds meer op dat Nederlandse jongetje dat de gaten in de dijk dicht probeert te houden.”