Het is dat voormalig EO-directeur Ad de Boer met pensioen is, anders had hij de vele werkzaamheden als voorzitter van de Landelijke Vergadering (LV, vergelijkbaar met een generale synode) er niet bij kunnen hebben.

De Nederlands Gereformeerde Kerken (NGK) hebben tot nu toe niet veel betaalde krachten op landelijk niveau. Het is echter de vraag of dat zo kan blijven, zegt De Boer. „Als afgevaardigden mopperen dat stukken daags voor de vergadering naar hen toekomen, is dat terecht. Dat we daaraan iets moeten doen, heb ik vandaag ook duidelijk gemaakt.”

Terugkijkend zegt de LV-voorzitter dat de aandacht tijdens de vergadering hoofdzakelijk uitging naar drie thema’s: de positie van predikanten en kerkelijk werkers, de relatie tot andere kerken en de vraag of de ambten van ouderling en diaken openstaan voor praktiserende homoseksuelen.

De onderwerpen liggen gevoelig binnen het kerkverband, dat zo’n 33.000 leden kent. De Boer: „In de achterliggende vijftien jaar is er ieder jaar een predikant van zijn gemeente losgemaakt. Dat noopt tot bezinning: zijn we op de goede weg?” De vergadering vindt het volgens hem het belangrijkst dat predikanten zich bezighouden met hun kerntaak. „Dat is de verkondiging van het Woord.”

Waar vervolgens de grens ligt tussen het werk voor de predikant en dat van andere leden van de kerkenraad, is volgens De Boer „niet met een schaartje te knippen. We zitten in een ontwikkelingsfase. Vroeger was de predikant automatisch voorzitter van de kerkenraad en de organisatorische spil in de gemeente. Dat is vrijwel nergens meer zo. Maar: moet hij alle ouderen en zieken bezoeken en alle catechisaties doen? Er is vrijheid voor kerkenraden en predikanten om die vragen te beantwoorden.”

De werkwijze bij de Nederlands Gereformeerde Predikantenopleiding wordt aangepast. „Er is meer aandacht voor praktische voorbereiding en kennismaken met de praktijk. Maar we selecteren ook nadrukkelijker. Het is nodig om je af te vragen: heeft deze persoon de juiste vaardigheden en persoonlijkheidskenmerken om predikant te zijn?”

Voor kerkelijk werkers stemde de LV in met de komst van een regeling die de positie van deze personen vastlegt. Volgens De Boer is het van belang dat hij niet het hulpje is van de dominee en ook geen pseudopredikant. „Een kerkelijk werker moet geen ambtsdrager zijn. De kerkenraad is zijn werkgever.”

Andere kerken willen juist dat een kerkelijk werker ambtsdrager is vanwege de pastorale aard van de werkzaamheden.

„Het is van belang dat het werk gebeurt onder ambtelijke verantwoordelijkheid. Dat betekent niet dat de ouderling zelf alles moet doen. Je ziet ook dat er in de gemeente pastorale teams zijn, die werken onder verantwoordelijkheid van de ouderlingen. Ambtsdragers moeten ervoor zorgen dat de gemeente pastoraal actief is.”

De Boer is blij dat er stappen zijn genomen om de ”kleine oecumene” tussen NGK, Gereformeerde Kerken vrijgemaakt GKV) en Christelijke Gereformeerde Kerken (CGK) uit te bouwen. „Met de GKV is overeenstemming over hoe we aankijken tegen Schriftgezag. Verschil is er over de vrouw in het ambt. Dat er bij ons soms andere accenten worden gelegd rond de toe-eigening van het heil dan in een deel van de CGK, is wat die kerk betreft geen beletsel meer tot verdere samenwerking.”

Vandaag besloot de LV over de samenstelling van een commissie die onderzoekt welk antwoord de Schrift geeft op de vraag of samenlevende homoseksuelen ouderling of diaken kunnen worden. Eén gemeente vindt dat dit kan, maar in de breedte van de NGK leven grote bezwaren. Wat de NGK betreft, kan dit onderwerp worden opgepakt met de Gereformeerde Kerken vrijgemaakt (GKV). Die besloten vorige week echter geen medewerking te geven. De Boer: „Leden van deze kerk kunnen wel op persoonlijke titel deelnemen. Het moderamen van de LV heeft voorgesteld om te bekijken of we op die manier een klankbordgroep kunnen vormen, zo mogelijk ook met leden van de CGK.”

Uw kerk schaarde zich achter een kerkelijke verklaring die geweld tegen homo’s veroordeelt. De GKV niet. Verschillen uw benaderingswijzen niet te veel?

„Wij delen voor de volle honderd procent de moeite die de GKV hebben met de manier waarop de homobelangenorganisatie COC het gelijkheidsdenken wil doorvoeren in het publieke debat. De kerkelijke verklaring koppelen wij daar los van. Die gaat echt alleen over geweld tegen homo’s.”

Er zijn in uw eigen kerk verschillen van inzicht over de vraag of homoseksuelen ambtsdrager kunnen zijn. Ontstaat er verwijdering?

„We hebben in beslotenheid vergaderd. Dat zegt iets over de vraag of je dit onderwerp aan de plaatselijke gemeenten kunt overlaten of dat je als kerken sámen antwoord moet geven op de vraag: welke weg wijst de Heere? We hebben met overtuiging voor het laatste gekozen. Maar de beslotenheid zegt iets over de gevoeligheid van het thema. De gesprekken zijn op een goede en intense wijze gevoerd. Ik ben blij dat de eenheid die we kennen in het geloof in Jezus Christus is bewaard.”

Ad de Boer

Voorzitter A. P. (Ad) de Boer van de Landelijke Vergadering van de Nederlands Gereformeerde Kerken (NGK) is van huis uit journalist.

De Boer (1946) groeide op in een gereformeerd -vrijgemaakt gezin en studeerde politicologie in Amsterdam.

Hij werkte van 1973 tot 2006 bij de Evangelische Omroep. Vanaf 1993 was hij een van de directeuren. Onder zijn leiding probeerde de omroep het onderwerp homoseksualiteit meer bespreekbaar te maken.

De Boer was politiek actief in de ChristenUnie en de voorgangers van die partij, de RPF en het GPV.

De LV-voorzitter is getrouwd en vader van zeven kinderen.

In kerkbreed komt iedere week een persoon aan het woord die een reflectie geeft op een opvallende gebeurtenis of ontwikkeling in het kerkelijk leven. Vandaag: Ad de Boer, voorzitter van de Landelijke Vergadering van de Nederlands Gereformeerde Kerken. Vandaag was de slotdag van de synode, die in 2010 van start ging.