Een gruwelscène uit het Zimbabwe van president-dictator Mugabe. Vaste mikpunten ten koste van alles: aanhangers van ’s lands oppositiepartij MDC (Movement for Democratic Change) en blanke boeren. „Het was middernacht. Ik sliep vast. Plotseling werd ik wakker van gebons op de deur. Ik dacht dat het dieven waren. Het waren echter soldaten die de deur openbraken. Het waren er veel. Sommigen in burgerkleding. Ze hadden geweren, touwen en gummiknuppels. Ze vroegen wie Patricia was. Ik zei: „Dat ben ik.” Ze vroegen of ik de secretaresse was van de MDC. „Ja”, antwoordde ik. „Jij bent de prostituee van Morgan Tsvangirai, leider van de MDC. Ik vertelde hen echter dat ik nooit gemeenschap gehad had met Tsvangirai, maar ze geloofden me niet en misbruikten me al schreeuwend en tierend op een bestiale manier.Toen mijn broer hoorde dat ik werd aangerand kwam hij zijn huis uit naar mijn kamer en riep: „Wat gebeurt hier?” Hem werd gesommeerd weg te gaan. Ze sloegen hem en sloten hem op in het toilet. Ze vroegen hem: „Waarom leef jij samen met deze MDC-persoon? We willen haar doden.”

Toen begonnen ze me in elkaar te slaan. Ze namen de urine van mijn kind en zeiden: „Opdrinken.” Eerst weigerde ik, maar de manier waarop ze me sloegen en bedreigden, dwong me te drinken. Hierna dwongen ze mij te urineren. Na deze vernederingen vertrokken ze.”

Geweldsspiraal

Zo deed Patricia, werkzaam voor de MDC in de Zimbabwaanse hoofdstad Harare, haar afschuwwekkende relaas. Dit persoonlijke drama is echter exemplarisch voor de wijze waarop de Zimbabwaanse overheid opereert. Intimidatie, verkrachting, landroof, moord, bedrog, stembusfraude, vrijheidsberoving, verhongering. Dit zijn de instrumenten waarvan Mugabes schrikbewind zich bedient om het eens welvarende Zimbabwe in een duizelingwekkende geweldsspiraal nog dieper de afgrond in te voeren.

Onder het mom van ’landhervormingen’ plunderen en bezetten de zogenaamde oorlogsveteranen uit de door Mugabe geleide onafhankelijkheidsstrijd naar willekeur boerderijen van blanke bezitters. Deze bandieten schuwen geen enkele vorm van geweld. Lachend kijkt de politie toe bij de wrede schouwspelen van intimidatie en zelfs moord op eerzame burgers. Duizenden, meest zwarte landarbeiders worden eveneens beroofd van hun baan en verjaagd uit hun huizen.

Rechtvaardiging

Ondanks het feit dat de rechterlijke macht deze activiteiten als illegaal aanmerkte, ging de dieverij onverdroten voort. Daarbij richtte de campagne van intimidatie zich ook tegen de rechterlijke macht zelf. Verschillende hoge rechters traden derhalve terug. Daarnaast is ook de vrije pers aan banden gelegd. Ter illustratie: op 16 mei van dit jaar wees Mugabe de laatste buitenlandse correspondent uit. Deze journalist was al sinds de machtsovername van Mugabe in 1980 voor The Economist en The Guardian in Harare werkzaam. Het is een middel van de inmiddels bijna 80-jarige regisseur van dit staatsterrorisme om zijn handen geheel vrij te krijgen. Met een beroep op een hernieuwde vrijheidsstrijd, een gevecht tegen ’het kwade kapitalisme en de slechte blanken’, rechtvaardigt hij zijn wandaden.

Naast al deze verschrikkingen jaagt als bittere vrucht van Mugabes wanbeleid de honger als een scherp zwaard door het potentieel zo vruchtbare land. Meer dan de helft van de 12 miljoen Zimbabwanen leeft in hongersnood. De gemiddelde levensverwachting voor mannen is slechts 34 en voor vrouwen zelfs 33 jaar. Door de dreigende honger worden veel jongeren verleid zich aan te sluiten bij jeugdige milities, waar wel voedsel genoeg is. In ruim vijftig kampen worden ze getraind in manieren hoe ze de bevolking het beste kunnen intimideren.

Vreedzaam protest

Volgens een woordvoerder van de Zimbabwaanse mensenrechtenorganisatie Amani Trust is de toename van het aantal verkrachtingen zo groot dat gesproken moet worden van een nieuw politiek instrument, waarbij vrouwen en meisjes verkracht worden omdat zij vrouw of dochter zijn van politieke opponenten. In die militiekampen worden zij misbruikt en in concubinaat gehouden. De aids-dreiging verzwaart de schier ondraaglijke beproeving nog extra. Met 38 procent van de bevolking als seropositief zijn de verkrachtingen vaak het begin van de doodstraf, zo concludeert de Britse journalist Christina Lamb.

Het is binnen deze gruwelijke context dat Tsvangirai de geteisterde bevolking eind mei opriep tot een week van vreedzaam en massaal protest. Met de arrestatie van de 51-jarige oppositieleider op maandag 2 juni poogt de dictator ook deze noodkreet de kop in te drukken. Tsvangirai is immers de ernstigste bedreiging voor zijn 23-jarige dictatorschap.

Passiviteit

Deze arrestatie, alsmede de wrede onderdrukking van elk tegengeluid, vormde de aanleiding voor de eurofractie ChristenUnie-SGP opnieuw het initiatief te nemen en de mensenrechtensituatie in Zimbabwe plenair te agenderen in het Europees Parlement te Straatsburg. In een glasheldere gemeenschappelijke resolutie werd diepe teleurstelling geuit over de passieve houding van naburige Afrikaanse leiders. De resolutie sprak met name de Zuid-Afrikaanse leider Mbeki aan. Op grond van zijn aanzienlijke regionale invloed zou Zuid-Afrika initiatieven moeten ontplooien om de Zimbabwaanse crisis te bestrijden.

Maar ook EU-landen gaan niet vrijuit. Na de grotesk gemanipuleerde presidentsverkiezingen van maart vorig jaar vaardigde de EU een inreisverbod uit voor leden van Mugabes ZANU-PF-regime. Desondanks nodigde Chirac Mugabe uit voor zijn Frankrijk-Afrika-top van 20 februari in Parijs. Gedurende de top kon zijn Mugabes 35-jarige vrouw Grace haar koopwoede in de lichtstad uitleven. Het bijwonen van de vergadering van de Raad van Ministers van de ACS-EU van 12 tot 16 mei te Brussel door de Zimbabwaanse minister van Handel en Nijverheid was een nieuwe ondermijning van de door de EU zelf ingestelde sancties.

De eurofractie stemde van harte in met het verzoek van de resolutie aan de Raad om binnen de internationale gemeenschap een beter voorbeeld te geven. Concreet gezegd: een daadwerkelijke strategie tot herstel van democratie, de rechtsstaat en eerbiediging van grondrechten van de burgers in Zimbabwe.

De auteurs zijn respectievelijk europarlementariër en beleidsmedewerker voor de ChristenUnie-SGP in het Europees Parlement.