„Postmodernisme haaks op evangelisatie”
„Het postmodernistische klimaat is niet gunstig voor evangelisatie. Het wereldbeeld blijft ook in dit klimaat gesloten: er is geen plaats voor het bovennatuurlijke.” Op de laatste dag van de Calvijn-conferentie in Roemenië sprak prof. P. Wells over ”Calvijn en het postmodernisme”.
Het postmodernisme heeft de kwestie van het interpreteren centraal gesteld. „Het modernisme was de tijd van de oriëntatie, het postmodernisme die van de desoriëntatie, gepaard gaande met de deconstructie. Momenteel wordt zelfs het beeld van Darwin à la Saddam Hussein neergehaald. Daarna zal toch de tijd van de heroriëntatie en de reconstructie moeten komen.”
Wells vergeleek het postmodernisme met een stilstaande auto waarin een krachtige motor geweldig ronkt, maar waar geen enkel aandrijvingssysteem ook maar enige beweging kan veroorzaken. Wat heeft Calvijn tegen deze context te zeggen? „Met de nadruk op persoonlijke kennis staat Calvijn heel dicht bij het postmoderne denken. Maar het feit dat kennis bij hem altijd in de context van het verbond met God, de Schepper van het universum, staat en dus altijd ethische consequenties heeft, doet hem ver daarvan verwijderd zijn. De werkelijkheid uitsluitend materialistisch te zien is de grootste ketterij van de 19e en 20e eeuw. Bij Calvijn is de mens weliswaar besloten in zijn zondige aard, maar open naar de goddelijke openbaring toe.”
Bij de reformator heeft de Heilige Geest een bemiddelende centrale rol in het herstel van de gevallen mens en schepping, aldus Wells. „In termen van het postmoderne denken uitgedrukt: de Geest is het contact tussen tekst en interpretatie. De Heilige Geest heeft eeuwenlang geleden soeverein profetenwoorden neergeschreven die corresponderen met onze kennis. Het getuigenis van de Heilige Geest dat zowel in de mens is als boven hem uitgaat, doorbreekt de impasse van de postmoderne mens.”
God is persoonlijk en heeft ook een persoonlijk plan, zei de hoogleraar uit Aix-en-Provence. „Gods predestinatie is geen onpersoonlijke determinatie. Als je als theoloog zegt dat je calvinist bent, krijg je onmiddellijk het verwijt niet up-to-date te zijn. Calvijns beschouwing over de kennis is een echte uitdaging voor de moderne kennistheorie. En het zal blijken dat zijn veronderstellingen in de werkelijkheid waar blijken te zijn. Zo kan Calvijn in deze tijd van destructie wezenlijk aan de constructie bijdragen.”
De conferentie werd besloten met een preek van drs. A. Baars over Habakuk 3:2. Deze wees met enkele verwijzingen naar Calvijns werk op de noodzaak dat het werk van de Reformatie moet worden verlevendigd. Door het prijzen van een groot reformator kunnen gereformeerde en andere kerken niet vernieuwd worden. Door betoning van dezelfde kracht van de Geest als destijds kan het verwoestende werk van de grote ’deconstructor’, de satan, in kerk en wereld wel worden gestopt, aldus de Apeldoornse docent.
