Dit zei president Wellink van De Nederlandsche Bank (DNB) donderdag tijdens de jaarbijeenkomst van de Rabobank.

In de tweede helft van de jaren negentig lag de Nederlandse economische groei voortdurend ruim boven het Europese gemiddelde. Voor een deel viel dit toe te schrijven aan fundamentele ontwikkelingen, zoals de gestegen arbeidsmarktparticipatie. Maar de Nederlandse economie is ook in veel opzichten kunstmatig gestimuleerd. Zoals we nu weten, hebben stimulerende middelen achteraf vaak vervelende bijwerkingen, aldus Wellink.

Een belangrijke kunstmatige prikkel was de uitbundige woningmarkt. Het was door de lage rente en sterke prijsstijgingen van woningen vaak aantrekkelijk om de overwaarde van het eigen huis te verzilveren. Berekeningen van DNB laten zien dat hierdoor de Nederlandse economie in 1999 en 2000 met een vol procentpunt extra is gegroeid. En ook het bedrijfsleven had in die jaren de wind mee.

De nu openbaar gekomen recessie is volgens de president voor een groot deel onvermijdelijk. Een belangrijk gegeven is dat Nederlanders aan de uitbundige jaren een enorme schuldenlast hebben overgehouden. De schuldpositie van gezinnen en bedrijven is internationaal gezien ook uitzonderlijk. In 2000, het hoogtepunt van de hausse, lag het schuldenpeil in Nederland ruim 60 procent hoger dan in het eurogebied in het algemeen. Bij gezinnen gaat het vooral om fiscaal begunstigde hypotheekschuld.

Wellink ziet in tijden van recessie een bijzondere rol voor de financiële sector. Maar vooral banken krijgen wel eens de nodige kritiek te verwerken. Bekend is de uitdrukking ”Een bankier is iemand die je een parapu leent als de zon schijnt, maar deze terug wil als het gaat regenen”. Deze uitspraak vindt de president niet geheel onbegrijpelijk. Toch slaat volgens hem de uitspraak de plank mis, gezien de speciale rol die banken vervullen in het Nederlandse financiële systeem.

Als het gaat regenen, zijn banken vaak de enige waar je nog terechtkunt voor een paraplu. Hoewel voorzichtiger, blijven banken leningen geven aan bedrijven, terwijl de obligatie- en aandelenmarkten zijn opgedroogd. Banken kunnen bescherming bieden in regenachtige tijden en gezonde bedrijven overeind houden. Onder de paraplu.