Die woorden komen van dogmaticus Ben Wentsel, de inmiddels hoogbejaarde gereformeerde theoloog die lang nadacht over de theologische uitdaging van de islam en er zelfs zijn dogmatische reeks voor herschreef.

Het is een visie die een relatie van nabijheid impliceert tussen christenen en moslims. Deze notie, dat de islam qua afkomst dicht bij het christendom staat, wordt vandaag de dag nauwelijks nog ontkend. Wel is het heel verschillend welke weg er, met die notie in de hand, wordt ingeslagen. Dat kan de weg zijn van een sterke afwijzing van de islam, maar ook die van totale gelijkschakeling van islam en christendom.

In de richting van een gelijkschakeling gaan vooral theologen als de veelschrijvers Hans Küng en Karen Armstrong. Dialoog is bij hen het toverwoord, ook als dat in de praktijk vooral betekent dat christenen water bij de theologische wijn doen.

Een belangrijke achterliggende vraag daarbij is of God en Allah dezelfde zijn. Vandaag de dag wordt die vraag zeer breed bevestigend beantwoord. De Rooms-Katholieke Kerk sprak tijdens het tweede Vaticaans concilie in 1965 officieel uit dat moslims „de éne, levende en uit zichzelf bestaande, barmhartige en almachtige God aanbidden.”

Ook in protestantse kring zien de meeste theologen geen verschil in het adres van een gebed van een moslim of een christen. Allah is dan ook geen „afgod” of een „ongod”, maar de ene Scheppergod die moslims echter op een onvolledige manier zien.

Dat is trouwens iets heel anders dan stellen dat beide religies zo’n beetje op hetzelfde neerkomen. Zo stelt voormalig zendeling onder moslims Wim Polinder dat Allah wel degelijk de God van de Bijbel kan zijn, op de manier zoals iemand in Guinee en iemand in het barre noorden de zon totaal anders ervaren. Dat betekent volgens hem niet dat christen en moslim dus elk hun eigen heilsweg hebben, het betekent juist dat degenen die de zon niet zien, daarbij geholpen zullen moeten worden.

Op een vergelijkbare wijze stelt ook de Protestantse Kerk in Nederland in haar vorig jaar aangenomen islamnota dat de islam niet buiten Gods aanwezigheid en soevereiniteit valt, maar dat de godsdienst van Mohammed tegelijkertijd geen tweede weg tot het heil kan zijn.

Naast deze tegenwoordig veelvoorkomende benadering van de islam is er een minderheid die eerst en vooral wijst op de diepe kloof tussen de christelijke God en de islamitische Allah. Zo concluderen de Gereformeerde Gemeenten in het boekje ”Mohammed of Christus?” dat Allah en God niet te vergelijken zijn en dat de islam de ware God ontkent.

Die benadering is grotendeels dezelfde als die van de meeste vertegenwoordigers van de Nadere Reformatie, zoals Voetius, voor wie de antithese eveneens een vooraanstaande rol speelde.

Dogmaticus Wentsel neemt in dat debat een tussenpositie in. „De in rooms-katholieke kringen vaak gehuldigde opvatting van de islam als voorbereiding op het Evangelie deel ik niet. Die typering is mij te zwak. Aan de andere kant is de islam ook wel aangeduid als satanisch. Dat etiket vind ik weer te zwart. Ik ga uit van een nevenpositie.”

En intussen houdt hij de hoop levend; de hoop op een kerstening van de honderden miljoenen volgelingen van Mohammed.

Volgende week zaterdag in Accent het slot van deze serie.

Uitspraken

„Vanuit de Bijbel kunnen we Ismaël nooit afschrijven, alsof Gods liefde en zorg niet voor hem zijn. Natuurlijk is Israël Gods verbondsvolk, maar Ismaël valt niet buiten de zorg en zegen van God.”

Bernard Reitsma, hoogleraar kerk in de context van de islam aan de Vrije Universiteit.

„Hoewel veel kernzaken van de islam binnen de christelijke levensbeschouwing een plaats hebben, valt het hart van het christelijk geloof volstrekt buiten de islam.”

Cees Rentier, hervormd predikant en directeur stichting Evangelie & Moslims.

De verschillen zijn diepgaand en maken duidelijk genoeg dat de aanspraak verworpen mag worden dat christenen en moslims dezelfde God of dezelfde Jezus Christus aanbidden.”

Mark Durie, anglicaans pastor uit Australië, in een studie over christendom en islam.

„Laten we oppassen dat we door een sterk antithetische houding mogelijk wel discussies winnen, maar geen moslimvriend(inn)en voor onze Heere Jezus Christus.”

Wim Polinder, oud-zendeling onder moslims in Guinee.