”Dag van Waardigheid” in Marokko
RABAT (ANP) – Via vooral het sociale netwerk Facebook zijn Marokkanen opgeroepen om zondag te betogen tegen het regeringsbeleid. Het wordt de ”Dag van Waardigheid” genoemd. Activisten op internet eisen onder meer een democratische grondwet, een onafhankelijke rechterlijke macht en ontbinding van het huidige parlement.
De beweging om op 20 februari in Casablanca en elders te demonstreren is ontstaan onder invloed van de omwentelingen in Tunesië en Egypte. Autoritair regerende heren op leeftijd werden daar, na decennia aan de macht te zijn geweest, na massale betogingen gedwongen op te stappen. De Marokkaanse koning Mohammed VI regeert sinds 1999. Veel zaken die de betogers zondag eisen, werden al beloofd in Mohammeds eerste toespraak als koning, maar het kwam er niet van.
Eén van de initiatiefnemers is Oussama al-Khlifi. Hij zei vrijdag in de Spaanse krant El Mundo dat de beweging onder meer streeft naar een parlementaire democratie, rechtvaardigheid en respect voor burgerlijke vrijheden. Al-Khlifi zei voorts dat de corruptie moet worden uitgebannen en dat er grondwetswijzigingen en een grondige verandering van de bestaande politieke partijen nodig zijn.
Hij gaat met het staatshoofd niet zo ver als de hervormers elders in Noord-Afrika. „Een groot deel van de Marokkanen beschouwt de koning bijna als heilig. We weten dat we niet het hele systeem kunnen veranderen, maar we kunnen het helpen op weg naar de democratie”, aldus al-Khlifi. De meesten willen „geen koning die alleen regeert”.
„Hier kan hetzelfde gebeuren als in andere landen, want we zijn bereid te vechten, zij het op een vreedzame manier”. Al-Khlifi beroept zich op steun van veel Marokkaanse organisaties. De islamitische beweging al-Adl wal-Ihsan (Recht en Weldoen) heeft zich achter het protest geschaard. Deze soefibeweging rond sjeik Abdessalam Yassine, zou in Casablanca veel aanhangers op de been kunnen brengen. Mensenrechtenorganisaties en linkse partijen doen ook mee.
De meeste politieke partijen in het land hebben zich echter van de oproep gedistantieerd. De nationalistische Istiqlal (Onafhankelijkheid) van premier Abbas al-Fassi vindt de oproep op internet vaag en riskant. Partijleider Saadeddin Othmani van de islamitische Partij voor Rechtvaardigheid en Ontwikkeling zei dat hij zich niet aangesproken voelt. Hij heeft geen idee wie achter deze beweging zitten.
De 23-jarige al-Khlifi is naar eigen zeggen direct en indirect bedreigd. Hij en andere actievoerders worden onder meer op internet voorgesteld als alcoholist, Algerijns spion, christen, Koranverbrander of homoseksueel.
De regering hoopt dat er zich zondag slechts wat kleine clubjes jongeren verzamelen. Die zouden „chaos willen creëren”. Maar een regeringswoordvoerder erkende dinsdag dat er „gerechtvaardigde economische, sociale en politieke eisen van jongeren zijn”. Marokko heeft veel gemeen met Tunesië en Egypte. Van de 32 miljoen inwoners zijn er naar schatting achttien miljoen jonger dan dertig jaar oud. Onder hen zijn er minstens 400.000 werkloos.