Rijksambtenaren zijn boos over het mislukken van de cao-onderhandelingen, chauffeurs en trambestuurders uit de grote steden vrezen de bezuinigingen en de aangekondigde aanbesteding en defensiepersoneel protesteert tegen het banenverlies.

Ook onderwijzers zijn voornemens morgen naar Den Haag af te reizen, omdat de overheid hun salarissen de komende twee jaar wil bevriezen.

Mevrouw Jongerius, waarom is deze actiedag nodig?

„We willen laten zien dat de publieke sector er niet is om mensen het leven zuur te maken. Er wordt te laatdunkend gedaan over ambtenaren, in de samenleving en in het kabinet, dat een beetje vaart op de golf die je in de samenleving ziet.

De actie van morgen moet je zien als een manifestatie voor de ambtenaar. We zijn een dienstbare sector en we zijn er niet om mensen dwars te zitten. Wie houdt onze voeten droog? Wie blust onze branden? Wie past er op onze kinderen? Wie houdt de waterstand op peil? Bezuinigen, oké, maar we willen een respectvolle behandeling.

We willen vrije onderhandelingen, we willen de bikkelharde controverse tussen de bonden en Donner oplossen. Donner gaat met zijn harde nullijn een grens over die wij ontoelaatbaar vinden. Het is een recht van elke werknemer om vrij te onderhandelen. De jurist Donner weet dat als geen ander. Maar van vrijheid is geen sprake. Ja, we kunnen vrijwillig kiezen tussen nul procent en nul procent. Maar zo hoort dat niet.”

De bonden en de PvdA, SP en GroenLinks zeggen: Rijksambtenaren mogen niet twee jaar op de nullijn worden gezet. Minister van Binnenlandse Zaken Donner zegt: De voorgaande jaren profiteerden ambtenaren van loonsverhoging, terwijl daarbuiten werd geleden aan de crisis en mensen moesten inleveren. „Dan kun je nu niet zeggen: in de markt gaan de lonen omhoog, dus wij willen mee”, aldus Donner. Wat vindt u daarvan?

„Tja. Volgens het huishoudboekje klopt dat, maar toch gaat deze redenering niet op, wat mij betreft. Tijdens het kabinet-Balkenende IV werd juist geconcludeerd dat ambtenaren ten opzichte van andere sectoren een achterstand hadden opgelopen en toen is al aan het begin van de kabinetsperiode een langjarig contract afgesloten. Daarbij komt: het Centraal Planbureau heeft bij het doorrekenen gezegd: die nullijn kan wel, maar markt en overheid kunnen niet lang uit elkaar blijven lopen. Dan krijgen we straks de situatie dat overheidssectoren zoals bijvoorbeeld het onderwijs enorme moeite krijgen om personeel te vinden. Mensen willen gewoon fatsoenlijk beloond worden.”

Toegeven aan de looneis betekent nóg meer mensen eruit, zegt Donner. Dat wilt u toch ook niet?

„Nee, maar deze benadering is niet de juiste. De financiële doelstelling is leidend voor het kabinet, maar zó leidend dat we niet eens meer kunnen vragen welke taken er bijvoorbeeld geschrapt zouden kunnen worden. Wil mijnheer Donner misschien eerst even zeggen wát voor taken wij dan kunnen laten liggen en mogen wij dat dan, aub, in een fatsoenlijk gesprek doen? Dit is niet respectvol omgaan met je werknemers.”

De cao-onderhandelingen zijn definitief vastgelopen, de bonden zitten pas in maart weer met Donner om de tafel, maar dat gaat alleen maar over het sociaal plan dat de gevolgen van bezuinigingen voor het personeel moet opvangen. Wat verwacht u nu nog van deze actiedag? Donner, u kent hem goed, staat nu niet bepaald bekend om zijn buigbaarheid…

„Nee, buigzaam is hij zeker niet. Maar het is in hem te prijzen dat hij morgen naar Den Haag komt om het manifest in ontvangst te nemen. Hij is niet bang, dat moet ik hem nageven. Ik denk namelijk niet dat hij erg warm en enthousiast welkom zal worden geheten. Ik hoop dat hij na de verkiezingen even gaat nadenken –wat waren de grondrechten voor werknemers ook alweer– en dat hij weer om de tafel wil om vrij te onderhandelen. Want conflicten los je op aan tafel.”

Verwacht u veel mensen morgen?

„Ik verwacht een heleboel mensen én ik verwacht minister Donner. Dus dat moet dolle pret worden.”