De gereformeerde gemeente in Genemuiden heeft er geen gras over laten groeien. Gelijktijdig met de herdenking van het honderdjarig bestaan van de gemeente (30 november 2010) kon het herdenkingsboek worden gepresenteerd.

Het boek is echt op z’n Genemuidens tot stand gekomen: het is groot en vierkant (23 x 23 centimeter), het is dik (470 bladzijden), het is voorzien van meer dan 370 illustraties en het wordt afgesloten met tabellen, ledenlijsten uit 1910, familieoverzichten, een lijst met alle uitgebrachte beroepen sinds 1910 (dat zijn er in totaal 110), overzichten van ambtsdragers, kosters, beheerders, organisten, brieven van ds. W. C. Lamain en ds. C. Hegeman, korte levensbeschrijvingen van overleden predikanten die Genemuiden dienden: J. W. Kersten, C. Hegeman, P. van der Bijl, H. Ligtenberg en G. Mouw sr., en korte vraaggesprekken met de oud-predikanten die nog in leven zijn, C. Vogelaar, G. Mouw jr., P. Melis, E. Hakvoort, en met de huidige predikant C. Hogchem. Het geheel wordt afgesloten met een personenregister van zo’n slordige duizend namen, waaronder vele malen Beens, Van Dijk, Kolk, Last, Van Lente en Visscher natuurlijk.

Een kolossaal en een omvangrijk boek, waarbij kosten noch moeite zijn gespaard. Maar de huidige predikant, ds. C. Hogchem, relativeert in een inleidend woord: Wat zijn honderd jaar vergeleken met de eeuwenlange geschiedenis van de strijdende kerk? „Al wat in dit herdenkingsboek geschreven staat, zal in de standaardwerken van de kerkgeschiedenis niet worden genoemd. Namen als Athanasius, Augustinus, Luther en Calvijn zullen blijven klinken. Maar de namen in dit boek? Zullen die niet eens vergeten zijn?”

Het boek is samengesteld en geschreven door E. Beens-van Schothorst, lid van de gemeente. Dat is mooi, als iemand uit eigen gelederen een dergelijk herdenkingsboek kan schrijven. En Beens-van Schothorst kán het ook. Ze levert prima teksten en blijkt ook nog poëtisch te kunnen schrijven. „Zacht knerpt het grind wanneer het rijtuig van Hendrik van den Bosch…”, of „De dagen worden korter en donkere wolken hangen regelmatig boven de Mastenbroeker polder. De regen striemt van tijd tot tijd neer…” En: „Bijna tegelijkertijd gooien ze hun zware houten kruiwagen leeg, de vier mannen met harde verweerde gezichten onder grote petten, gekleed in sleetse werkbroek, boezeroen en kiel.”

Het mooiste deel uit dit boek is wellicht een gesprek met oud-ouderling Siem Beens. Hij had een halve eeuw in het ambt gediend en was uiteindelijk, naar eigen zeggen, „als een afgedankte” uit de kerkenraad gegaan: een onnutte dienstknecht. Beens kende als geen ander Gods kinderen in Gaellemuun: „geen hoogbekeerde mensen, welnee. Eenvoudige christenen.” Beens zag ze in de hervormde kerk, in de gereformeerde kerk, in de gereformeerde gemeente, zoals Old Eppien, die op zijn sterfbed zei: „De Heere is mij veel verschenen, maar de strijd blijft.”

Aldaar zal gras met riet en biezen zijn. 100 jaar gereformeerde gemeente Genemuiden, E. Beens-van Schothorst; uitg. kerkenraad geref. gem. Genemuiden, 2010; 470 blz.; € 19,50.