Tijdens de ramadan mogen islamitische gelovigen gedurende een maand tussen zonsopgang en zonsondergang niet eten, drinken en roken. Voor het ochtendgloren eten moslims de sahoor, een ontbijt. Na zonsondergang is het tijd voor de iftar, het avondmaal dat families en vrienden vaak samen nuttigen.

De ramadan is een van de vijf zogeheten zuilen van de islam, naast de getuigenis, het gebed, de bedevaart en het geven van aalmoezen.

Opgave

De ramadan valt in Egypte midden in de zomer, met temperaturen van rond de 40 graden. Het niet mogen drinken is voor moslims een hele zware opgave, want er moet wel gewerkt worden overdag. Wel korter dan normaal. Om halfdrie sluiten overheidsinstanties en bedrijven. Dan spoedt men zich massaal naar huis om het eten te bereiden.

Naast moskeeën staan tenten met daarin lange tafels, waaraan de armen dagelijks gratis van eten en drinken worden voorzien. Een oude en goede gewoonte.

Arrestaties

Vorige jaar werden christenen door de Egyptische politie gearresteerd omdat zij op straat iets aten. Sommigen werden vrijgelaten na een borg van omgerekend bijna honderd euro te hebben betaald. Anderen verdwenen voor enkele dagen in de cel.

Dit soort arrestaties is in Egypte ongrondwettig. De grondwet garandeert immers volledige godsdienstvrijheid en in de Egyptische strafwet staat nergens dat mensen die zich niet aan het vasten houden een overtreding begaan.

Steeds meer aanwijzingen duiden op een gecoördineerde campagne van de Egyptische regering om de naleving van de ramadan af te dwingen. Van overheidswege wordt zelfs bevestigd dat er in verscheidene provincies een politiecampagne is opgezet om mensen ervan af te brengen het vasten in het openbaar te breken.

Mensenrechtenorganisaties vinden dat een dergelijke campagne in strijd is met de persoonlijke vrijheden en het recht op godsdienstvrijheid. Ze maken zich dan ook grote zorgen over het lot van de koptische christenen, die zo’n 10 procent van de bevolking in Egypte uitmaken.

Veel mensen vragen zich bovendien openlijk af of de regering probeert vromer te zijn dan de gewone islamiet. Toch ziet Egypte over het algemeen veel door de vingers. Dat heeft zonder twijfel met het toerisme te maken. Strengere regels zouden de jaarlijkse inkomstenstroom van 7,5 miljard euro in gevaar brengen.

Belijdenis

Niet alleen de moslims in Egypte onthouden zich van eten en drinken. Egyptische christenen vasten ook. Veel meer dagen per jaar en op een geheel andere manier.

Koptische christenen onthouden zich ongeveer 200 tot 210 dagen per jaar van bepaald voedsel: voor Kerst, voor Pasen, voor de apostelen, voor de heilige maagd. Daarnaast vast men iedere woensdag en vrijdag, behalve tijdens de vijftig dagen tussen Pasen en Pinksteren. Op woensdag herdenken de kopten de samenzwering tegen Jezus en op vrijdag Zijn kruisiging.

Voor de koptische christenen in Egypte betekent vasten een tijdelijke onthouding van het nemen van voedsel. Ze eten uitsluitend mager voedsel, dat wil zeggen zonder dierlijke producten, dus geen vlees, kip, vis, boter, kaas en eieren. Vastendagen zijn voor hen geen dagen van moeite en verdrukking, maar dagen van blijdschap tot eer van God. Vasten als een vorm van belijdenis.